Dagen van Sjaitan
Said El Haji (1976) is geboren in Isoefajen, Marokko, en groeide op in Berkel & Rodenrijs. Hij studeert Nederlandse Letteren aan de Rijks Universiteit Leiden en won in 2000 de El Hizjra-aanmoedigingsprijs voor het korte verhaal De kleine Hamid. De dagen van Sjaitan is zijn debuut.
Ontmoet Hamid, die liever wolken tekent dan naar de koranschool gaat. Ontmoet ‘Sjaitan’, die zijn provocerende woorden vanaf het dak van de moskee uitstrooit – over de hoofden van de verbijsterde gelovigen. Ontmoet de imam van Berkerode, die zijn preken voorbereidt in een kamertje van één bij twee. Ontmoet Amar, die op goddelijke instigatie op lammerenjacht gaat. En ontmoet Hamid’s vader, die maar niet begrijpt waarom zijn zoon zo’n wantrouwen jegens hem koestert.
De dagen van Sjaitan is het kaleidoscopisch verslag van Hamid, een jongen uit een Marokkaans en streng islamitisch gezin, die meer en meer in verzet komt tegen zijn autoritaire vader, en diens door dualistische moraal en rituele geloofsregels getekende wereld. Hij vindt zijn alter ego in de man die ‘Sjaitan’ genoemd wordt en die het lokale theehuis en de moskee onveilig maakt met zijn opruiende betogen – en reageert de rebellie die hij thuis niet kwijt kan af op de imam van de kleine, provinciale moslimgemeente.
Verteld vanuit een gevarieerd aantal perspectieven – alle zienswijzen komen aan bod – biedt De dagen van Sjaitan een zowel humoristisch als ernstig portret van een rebellerende zoon. Altijd mild, nooit blasfemisch, vaak grappig en nog vaker ontroerend, schreef El Haji een roman waarin de dualistische moraal wordt afgezet tegen de ‘Universele Symbiose’, waarin de hoofdpersoon verlossing zoekt. De dagen van Sjaitan is een ‘coming of age’-roman, over zonen en vaders, goden en engelen, rebellie en loyaliteit, beklemming en verlossing.
