Help, ik ben blank geworden
Uit het juryrapport van de Lira Correspondentenprijs 2013:
‘De jury was het er unaniem over eens dat Bram Vermeulen (…) in veelzijdigheid, diepgang, schrijfstijl, in het complexe toegankelijk maken voor de lezer, kortom in alomvattende journalistieke kwaliteit, nog steeds uitsteekt boven zijn ook al eminente mededingers.’
Uit het juryrapport van Journalist van het Jaar 2008:
‘Bram Vermeulen paart durf aan kwaliteit. Hij doet zijn werk in bijzonder moeilijke omstandigheden en neemt daarbij de nodige risico’s. Dat alles komt de kwaliteit van zijn werk ten goede. Vermeulen biedt zijn kijkers, luisteraars en lezers waardevolle aanvullende informatie en nieuws.’
De achttienjarige boerenzoon Johan Nell, een kind van Zuid-Afrika na de apartheid, loopt op een maandagochtend een krottenwijk binnen en opent zonder een woord te zeggen het vuur op de zwarte bewoners. Er vallen vier doden, onder wie een moeder, haar baby en een kind van tien jaar oud. Het is halfdrie in de middag, licht bewolkt, 29 graden. De moordenreeks verandert het dorp Swartruggens in een typisch Zuid-Afrikaans slagveld.
Op zoek naar het waarom van de moord probeert Bram Vermeulen grotere vragen te beantwoorden over de plaats van de blanken in het zuiden van Afrika aan het begin van de eenentwintigste eeuw. Tegen de achtergrond van het felle integratiedebat in Nederland kijkt hij naar een kant van de wereld waar de blanken in de minderheid zijn. Hoe zijn zij geslaagd in de aanpassing aan hun omgeving? Wat voedt hun angst en hun onzekerheid? Welke onuitroeibare misverstanden maken hun integratie in dit continent ruim vier eeuwen na aankomst zo moeilijk?
Help, ik ben blank geworden is een ontdekkingstocht door een land waarin niemand ontsnapt aan de stereotypen verbonden aan een huidskleur. Ook de schrijver niet. Ergens tussen Nederland en Zuid-Afrika verkeerde hij in de twilightzone, het schemerdonker van twee multiculturele drama’s. Hij was ongeneeslijk blank geworden.
Bram Vermeulen is correspondent voor NRC Handelsblad, de NOS en de VPRO en deed verslag vanuit de standplaatsen Johannesburg (2001-2009) en Istanbul (2009-2013). Voor zijn werk in Afrika werd hij in 2008 uitgeroepen tot Journalist van het Jaar. In 2013 ontving hij de Lira Correspondentenprijs voor de beste freelance buitenlandcorrespondent.
