Meisjes in de oorlog
Anne Frank was niet de enige die een dagboek bijhield tijdens de Tweede Wereldoorlog. Honderden Nederlandse meisjes vertrouwden hun gevoelens, gedachtes en angsten toe aan het papier in een tijd waarin niet alleen zijzelf maar ook de wereld om hen heen langzaam maar zeker drastisch veranderde. In Meisjes in de oorlog zijn fragmenten van 1940 tot 1945 verzameld uit overgeleverde en deels nog nooit eerder gepubliceerde dagboeken van hen die in die periode nog meisjes waren. Joodse meisjes, maar ook niet-joodse meisjes, arme meisjes, rijke meisjes, meisjes die opgroeiden in een NSB-gezin, meisjes die in het verzet werkten, meisjes uit alle windstreken, ook uit Nederlands-Indië – sommigen nog speels, verliefd of naïef, anderen al vroegwijs, ernstig, moedeloos.
Zeventig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog geven deze dagboekfragmenten een indringend en uniek beeld van het leven in oorlogstijd.
Donderdag 21 januari 1943, Amsterdam
Ze zullen me nu wel gaan zoeken, nu ze weten dat vader en moeder weg zijn. Ja, ik ben in gevaar, maar ik ben de enige niet. Een gedeelde smart is halve smart.
Ellie, 16 jaar
Donderdag 29 april 1943, Amsterdam
Ik ben vanmiddag nog naar Fini geweest, maar er werd niet opengedaan en een week geleden ben ik er geweest en toen werd er ook niet opengedaan. Ik hoop niet dat ze weg is. Wat zou ik dat naar vinden. Maar ik denk toch wel dat het zo is, want er is niets te zien. De ramen zijn dicht en in de voor- en eetkamer is ook niets te zien.
Liesbeth, 14 jaar
Vrijdagavond 4 juni 1943, Schiedam
Om halfvier ben ik naar de dierentuin gegaan met Marleentje. Er zijn alweer een heleboel dieren weg en ze rijden zomaar met vrachtwagens door de dierentuin heen! Ook zijn ze van die gekke betonnen stellingen aan het bouwen, ik weet niet wat dat allemaal betekenen moet, maar ik vrees voor mijn dierentuin!
Hannie, 14 jaar
Pieter Eckhardt (1977) was als historicus verbonden aan het Rijksmuseum. Sinds enkele jaren is hij kunstredacteur bij De Wereld Draait Door.
Marscha Holman (1982) is columnist bij NRC Handelsblad en redacteur van literaire fictie en non-fictie.