De Vergeten wetenschappen

‘Alfa’s schrijven de geschiedenis, maar bèta’s máken de geschiedenis,’ liet minister Plasterk zich eens ontvallen. Deze uitspraak illustreert hoe onzichtbaar doorbraken in de alfawetenschappen zijn. Panini, Valla, Scaliger, Bopp en Benjamin zijn niet bekend bij het grote publiek. Toch hebben hun ontdekkingen de wereld veranderd.
Hoewel er zelden sprake is van wetten, zijn er wel verbanden, structuren en regels te vinden in taal, literatuur, muziek en kunst. In dit boek laat Rens Bod zien hoe vanaf de Oudheid alfawetenschappers uit India, China, Afrika en Europa zijn omgesprongen met hun materiaal en welke patronen zij hebben gevonden. Hun bevindingen hebben de maatschappij ingrijpend beïnvloed: de ontdekking van een grammatica voor het Sanskriet leidde tot de eerste programmeertalen, de ontdekking van harmonische samenklanken resulteerde in het ooit dominante wereldbeeld ‘de harmonie der sferen’. De zeventiende-eeuwse ontdekking dat er farao’s leefden vóór de Schepping mondde uit in de Verlichting, terwijl de ontdekking dat talen aan elkaar verwant zijn de genetica inluidde. Kortom, als er één patroon naar boven komt, is het dat alfawetenschappers geschiedenis maken, net als bèta’s, en deze nog schrijven ook.

‘Als je dit magnifieke boek leest, snap je niet hoe het komt dat er nooit eerder een geschiedenis van de geesteswetenschappen is geschreven. Maar als je het uit hebt, snap je maar al te goed dat voor zo’n spannend overzicht een begenadigd alleskunner nodig is: Rens Bod, een alfa-bèta met een meeslepende schrijfstijl.’ Floris Cohen, auteur van het bekroonde De herschepping van de wereld