Willem V

Willem V was de eerste Oranje die vanaf zijn geboorte was voorbestemd tot de functie van ‘Eminent Hoofd’ van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hij was daarmee in potentie de machtigste stadhouder uit de Nederlandse geschiedenis. Deze verwachting heeft hij niet kunnen waarmaken.
Willem V is door tijdgenoten en latere generaties van alles en nog wat verweten. Een moderne biografie van hem ontbreekt echter. Hierdoor is het ongunstige beeld uit de patriottentijd ook nu nog overheersend.
Deze studie beoogt niet om Willem V te rehabiliteren of zijn breed uitgemeten tekortkomingen verder aan te dikken. Het doel is om door een analyse van de gedachten, opvattingen en handelingen van Willem V en de observaties van zijn tijdgenoten tot een eerlijk oordeel over de laatste stadhouder van Nederland te komen.
Willem V leent zich bij uitstek voor een dergelijk onderzoek. Van alle vroegmoderne leden van het Huis Oranje-Nassau was hij namelijk de enige die zijn gevoelens, indrukken, emoties en angsten niet verborg. Hij schreef ze op voor eigen gebruik als zelfanalyse, uitte ze tegen zijn lijfarts of ventileerde ze in talloze gesprekken met regenten en ambtenaren.

Olaf van Nimwegen (1967) is tweevoudig winnaar van de Schouwenburgprijs voor militair-historische studies. Hij is geaffilieerd onderzoeker aan het Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Kunstgeschiedenis (ogk) van de Universiteit Utrecht. Hij schreef onder andere ‘Deser landen crijchsvolck’. Het Staatse leger en de militaire revoluties 1588-1688, Te vuur en te zwaard. De militaire ontwikkeling van Europa, 1315-1914 en De Nederlandse Burgeroorlog (1748-1815).
‘Dit is de eerste biografie over Willem V (1748-1806) die zo uitvoerig is en die op zoveel bronnenmateriaal berust. Van Nimwegen geeft een gedetailleerd beeld van deze laatste stadhouder.’
NRC ●●●●