Kan de overheid crises aan?

De wijze waarop de overheid functioneert, heeft de afgelopen decennia de democratische rechtsorde uitgehold. Dat was de boodschap in Groter denken, kleiner doen van Herman Tjeenk Willink. Het boek werd drie jaar geleden onthaald als een urgente visie op de problemen van de democratische rechtsorde. Het was een oproep om ongemakkelijke feiten onder ogen te zien en positie te kiezen; om het debat aan te gaan en zelf grenzen te trekken.
De gevolgen van de coronacrisis maken die oproep nog urgenter. Als door een vergrootglas worden de zwakke plekken in het functioneren van de overheid scherper zichtbaar. Tegelijkertijd moet die overheid aan nieuwe eisen voldoen. Het coronavirus moet worden bestreden. De economie moet overeind worden gehouden. De sociale gevolgen moeten worden opgevangen.
En toch stelt niemand de vraag of de overheid wel aan die eisen kan voldoen, en onder welke voorwaarden. Daarop probeert deze herziene en uitgebreide heruitgave van Groter denken, kleiner doen een antwoord te formuleren.
Wij moeten anders over de overheid gaan denken. De auteur geeft een richting aan. Politici moeten aan hun functie een andere inhoud geven. Hij beschrijft wat daarvoor nodig is. Kunnen een kabinetsformatie en een nieuw kabinet daaraan bijdragen?

Herman Tjeenk Willink (1942) verwierf in de loop der jaren, als voorzitter van de Eerste Kamer en als vicepresident van de Raad van State, de positie van boven de partijen staande adviseur van de regering. Hij was meermalen kabinetsinformateur, de laatste keer in 2021. Sinds 2012 is Tjeenk Willink minister van staat. Voor Groter denken, kleiner doen kreeg hij in 2019 de PrinsjesBoekenPrijs.

Over Groter denken, kleiner doen:

‘Herman Tjeenk Willink levert een visie op democratie die ertoe doet in dit tijdsgewricht.’
nrc handelsblad

‘Herman Tjeenk Willink heeft tijdens zijn lange, indrukwekkende politieke en bestuurlijke carrière steeds aandacht gevraagd voor de kwaliteit van de democratische rechtsorde. Wat zijn boek zo indrukwekkend maakt, is hoe knap, treffend en indringend hij dat thema aan de orde stelt.’
juryrapport prinsjesboekenprijs 2019