Zwarte jaren

In deze dagen vol onzekerheid en dreigende conflicten gaan de gedachten steeds vaker terug naar de vorige keer dat Nederland zo’n periode beleefde: de Tweede Wereldoorlog. Staat onze samenleving weer zo’n traumatische ervaring te wachten?

Op 10 mei 1940 werden de Nederlanders onverhoeds het wereldtoneel op gesleurd. Ze hadden gehoopt de Tweede Wereldoorlog als toeschouwers te kunnen volgen. In de kleine uurtjes van de tiende mei haalde het gedreun van Heinkel-bommenwerpers ze uit de droom. In de vijf zwarte jaren die volgden kwamen ze bijna allemaal voor existentiële keuzes te staan. Brave burgers toonden grootsheid, kleinheid, lafheid, moed, beginselvastheid, gewetenloosheid en het vermogen om weg te kijken. Tegelijk leerden ze wat het betekende te leven op het scherp van de snede. Dat is het verhaal van Zwarte jaren.
Nu, meer dan tachtig later, zijn de herinneringen aan die tijd nog springlevend. Ze spelen een rol in politieke discussies. Ze zijn het toneel van spannende verhalen. Ze raken aan taboes en pijnpunten van het heden.

In dit compacte boek schetst Han van der Horst op zijn onnavolgbare wijze het echte verhaal van de Duitse bezetting, de tijd die daaraan voorafging en hoe Nederland omging met de herwonnen vrijheid. Hij geeft veel inkijkjes in het dagelijks leven van gewone mensen, hoe die het allemaal beleefden. En hoe iedereen persoonlijk positie moest kiezen op een lange schaal tussen eer en gewetenloosheid.

Daarom is Zwarte jaren niet zomaar een relaas over de heftigste periode uit onze geschiedenis. Het is net zo goed een boek van ónze tijd en ónze eeuw.

Han van der Horst (1949) is historicus. Hij genoot zijn opleiding aan de Universiteit van Amsterdam en schreef tal van boeken, waaronder Nederland, De vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu; Een bijzonder land, Het grote verhaal van onze vaderlandse geschiedenis; Het beste land van de wereld; De mooiste jaren van Nederland (1950-2000) en Rotterdam, bruid van de Maas.

Over De mooiste jaren van Nederland:

‘Van der Horst is een goed verteller.’
NRC Handelsblad

‘Van der Horst laat horen dat geschiedenis nooit helemaal geschiedenis is.’
Haarlems Dagblad

Over Rotterdam, bruid van de Maas:

‘Van der Horst neemt de ruimte om kenmerkende verhalen meer in detail te beschrijven.’
Het Parool ****