Aandacht voor ‘Lorentz’ in Trouw
Hendrik Antoon Lorentz behoort tot de grootste natuurkundigen die Europa heeft voortgebracht en was een man die veel ontzag genoot van grote namen zoals Albert Einstein en Marie Curie. Als fysicus wist hij de Nobelprijs voor natuurkunde te winnen en als bemiddelaar én mens probeerde hij na de Eerste Wereldoorlog Duitse collega’s met Engelse en Franse collega’s te verzoenen. Negentig jaar na het overlijden van Lorentz hebben Frits Berends en Dirk van Delft de handen ineengeslagen om een grootse biografie te maken over deze belangrijke Nederlander. Naar aanleiding van het verschijnen van deze fraaie biografie over Lorentz achtte de Trouw het nodig dat er aandacht geschonken werd aan het boek van Berends en Van Delft, maar uiteraard vooral aan Lorentz zelf; een wetenschapper die ontzettend veel belangrijks heeft weten te bereiken voor de natuurkunde gedurende zijn leven.
Het artikel vindt u hier.
Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) is, samen met Christiaan Huygens, Nederlands grootste natuurkundige. Geboren in Arnhem, waar hij in splendid isolation het elektron bedacht, werd hij op 24-jarige leeftijd hoogleraar theoretische natuurkunde in Leiden. Na zijn Nobelprijs van 1902 groeide Lorentz uit tot internationale coryfee. Zijn elektronentheorie stond op gelijke hoogte met Einsteins relativiteitstheorie. Met zijn diepe inzicht, innemende karakter, tact en talenkennis was Lorentz de ideale voorzitter van de wereldberoemde Solvay Raden in Brussel. Diezelfde gaven benutte hij in en na de Eerste Wereldoorlog als onvermoeibaar verzoener. Lorentz, begenadigd popularisator, was getuige van de revolutionaire overgang van klassieke naar moderne natuurkunde. Als voorzitter van de Zuiderzeecommissie rekende hij persoonlijk de loop van de Afsluitdijk uit. En in de internationale commissie voor intellectuele samenwerking, de voorloper van Unesco, diende hij de wereldvrede.
Lorentz. Gevierd fysicus, geboren verzoener brengt een groots en rijk leven – ‘een kunstwerk’, vond Einstein – op toegankelijke wijze in beeld. Een leven dat eindigde met een meer dan indrukwekkende uitvaart in Haarlem, als ware het een staatsbegrafenis.
Frits Berends (1938) is emeritus hoogleraar theoretische natuurkunde in Leiden, heeft diverse publicaties over Lorentz op zijn naam staan en is medeauteur van een boek over de eerste Solvay Raden.
Dirk van Delft (1951) is oud-directeur van Rijksmuseum Boerhaave en won met zijn biografie/proefschrift over Heike Kamerlingh Onnes in 2005 de NWO Eurekaprijs voor wetenschapscommunicatie.
