Bart Lankester, ‘Kom vrouwen, aangepakt!’: vier ballen in NRC en interview Trouw
Kom vrouwen, aangepakt!, de historische biografie van Bart Lankester over socialistische activiste Trien de Haan, is beloond met maar liefst vier ballen in NRC Handelsblad. Trien de Haan was een ver familielid van de auteur en een onbezongen krachtpatser van de socialistische vrouwenbeweging in Nederland rond de oorlog. Zij streed onder meer voor geboorteregeling voor vrouwen. Toch is het boek, ondanks de familieconnectie, volgens NRC beslist geen hagiografie. Kom vrouwen, aangepakt! is een “innemend verhaal van een vrouw die manmoedig streed voor geboorteregeling”, aldus de recensent. Lankester houdt zich objectief en schetst het vaak roemloze gevecht van de socialisten tegen de bezetting en eigen land. Toch lezen we “tussen de regels door wel sympathie voor zijn stief oudtante”.
Over zijn trots deed Lankester op 2 december in Trouw meer uit de doeken. Zo was Trien de Haan een van de twee vrouwen die bij de veiligheidsdiensten bekend stonden als “zeer actieve” linkse extremisten. Verder leidde ze mannenstakingen, runde ze een geïmproviseerde kliniek voor voorbehoedsmiddelen in haar eigen huis, regelde ze onderduikadressen, belandde ze in een concentratiekamp en werd ze door haar eigen regering nog eens bestraft. Toch bleef ze altijd strijdbaar. Om die reden een vrouw om trots op te zijn, volgens Lankester: “Kijk, daar formeert kameraad De Haan-Zwagerman de rijen!”
Klik hier voor de recensie in NRC Handelsblad en hier voor het stukje van de auteur in Trouw.
Over Kom vrouwen, aangepakt!:
De West-Friese arbeidersvrouw Trien de Haan-Zwagerman (1891-1986) is al ver in de dertig en moeder van twee dochters als zij besluit haar leven helemaal om te gooien. Zij gaat de politiek in en zet haar gezin op de tweede plaats. Met zelfstudie en kadercursussen klimt ze op tot vertrouwelinge van de vermaarde linkssocialist Henk Sneevliet. Ze bekleedt vooraanstaande posities in de Revolutionair Socialistische Partij, richt een vrouwenbond op met een radicaal-feministisch programma en gaat voorop bij een grote werklozenstaking in de Wieringermeer. Ook beheert zij dertig jaar een bureau voor geboorteregeling in Hoorn en treedt zij als eerste vrouw toe tot het bestuur van de NVSH. In de Tweede Wereldoorlog gaat de Sneevliet-groep ondergronds. Na verraad en arrestatie beleeft Trien gruwelijke jaren in concentratiekamp Ravensbrück. Geestelijk geknakt maar niet gebroken blijft ze na de bevrijding haar idealen trouw en is zij tot op hoge leeftijd politiek en maatschappelijk actief.
Kom vrouwen, aangepakt! is het bijzondere levensverhaal van een gewone vrouw, waarin bijna een eeuw vaderlandse geschiedenis besloten ligt. Van armoede en klassenstrijd, van onderdrukking en oorlog, van vrijheid en wederopbouw.
Bart Lankester (1955) is historicus. Na zijn studie was hij een aantal jaren werkzaam in de journalistiek. Momenteel is hij zelfstandig copywriter, publicist en schrijver van de dagelijkse blog “100 woorden van Wieringen”.
