Bas Heijne te gast bij NPO Radio 1 Nieuwsweekend
Bas Heijne, essayist, columnist en auteur van onder andere Leugen & waarheid, was onlangs te gast bij NPO Radio 1 Nieuwsweekend. Heijne legt uit over opkomende extreemrechtse complottheorieën zoals QAnon, de opkomst van protestbewegingen zoals Black Lives Matter en het verband met manipulatie via het internet in ’the information age’. ‘Mijn insteek was om een aantal mensen – soms filosofen, soms wetenschappers, soms wetenschapsjournalisten – te vragen: wat zit er nou eigenlijk achter al die discussies? Wat beweegt er nou eigenlijk?’
Heijne zegt zelf ook veel van opgestoken te hebben van de interviews. Zo heeft Jill Lepore, een Amerikaanse essayist en historica, hem een nieuwe kijk gegeven op ‘wetenschappelijk racisme’ waarbij mensen hun eigen vooroordelen rationaliseren door het wetenschap te noemen.
Een groot thema in Leugen & waarheid is: ‘de waarheid bestaat niet’. De waarheid hangt namelijk af van de manier waarop feiten gepresenteerd worden en hoe mensen zelf deze feiten interpreteren: ‘feiten zijn feiten, maar wat je met die feiten doet is misschien wel veel belangrijker’.
Luister het interview hier terug.
Over Leugen & waarheid:
Waarom groeit het wantrouwen jegens de wetenschap? Waarom trekken mensen zich steeds minder aan van feiten? Waarom is identiteit zo’n heet hangijzer geworden, in de politiek en in ons eigen leven? Waarom kost het zo veel moeite de zwarte bladzijden van onze geschiedenis onder ogen te zien? Waarom verdwijnt religie niet? Waarom is racisme zo hardnekkig? Hoe komt het dat de mens zowel goedmoedig is als uitermate gewelddadig?
Voor NRC Handelsblad ging vermaard essayist Bas Heijne op zoek naar het verhaal achter het dagelijkse rumoer en de krantenkoppen. Hij sprak met denkers en wetenschappers (onder anderen Peter Pomerantsev, Angela Saini, Elaine Pagels, Martin Hägglund en Géraldine Schwarz) over grote kwesties die het debat in onze tijd bepalen. Samen vormen deze gesprekken een diepgravend portret van onze verwarrende tijd. Waarbij ook de lezer zelf aan het denken wordt gezet.
Bas Heijne is de auteur van essays als Onredelijkheid (2007), Moeten wij van elkaar houden (2011), Onbehagen (2016 en 2020), Wereldverbeteraars (2017) en Mens/onmens (2019). Hij is verbonden aan NRC Handelsblad. In 2017 kreeg hij de P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre.