Bas Heijne, essayist, columnist en auteur van onder andere Leugen & waarheid, was onlangs te gast bij NPO Radio 1 Nieuwsweekend. Heijne legt uit over opkomende extreemrechtse complottheorieën zoals QAnon, de opkomst van protestbewegingen zoals Black Lives Matter en het verband met manipulatie via het internet in ’the information age’. ‘Mijn insteek was om een aantal mensen – soms filosofen, soms wetenschappers, soms wetenschapsjournalisten – te vragen: wat zit er nou eigenlijk achter al die discussies? Wat beweegt er nou eigenlijk?’

Heijne zegt zelf ook veel van opgestoken te hebben van de interviews. Zo heeft Jill Lepore, een Amerikaanse essayist en historica, hem een nieuwe kijk gegeven op ‘wetenschappelijk racisme’ waarbij mensen hun eigen vooroordelen rationaliseren door het wetenschap te noemen.

Een groot thema in Leugen & waarheid is: ‘de waarheid bestaat niet’. De waarheid hangt namelijk af van de manier waarop feiten gepresenteerd worden en hoe mensen zelf deze feiten interpreteren: ‘feiten zijn feiten, maar wat je met die feiten doet is misschien wel veel belangrijker’.

 

Luister het interview hier terug.


Over Leugen & waarheid:

Waarom groeit het wantrouwen jegens de wetenschap? Waarom trekken mensen zich steeds minder aan van feiten? Waarom is identiteit zo’n heet hangijzer geworden, in de politiek en in ons eigen leven? Waarom kost het zo veel moeite de zwarte bladzijden van onze geschiedenis onder ogen te zien? Waarom verdwijnt religie niet? Waarom is racisme zo hardnekkig? Hoe komt het dat de mens zowel goedmoedig is als uitermate gewelddadig?
Voor NRC Handelsblad ging vermaard essayist Bas Heijne op zoek naar het verhaal achter het dagelijkse rumoer en de krantenkoppen. Hij sprak met denkers en wetenschappers (onder anderen Peter Pomerantsev, Angela Saini, Elaine Pagels, Martin Hägglund en Géraldine Schwarz) over grote kwesties die het debat in onze tijd bepalen. Samen vormen deze gesprekken een diepgravend portret van onze verwarrende tijd. Waarbij ook de lezer zelf aan het denken wordt gezet.


Bas Heijne is de auteur van essays als Onredelijkheid (2007), Moeten wij van elkaar houden (2011), Onbehagen (2016 en 2020), Wereldverbeteraars (2017) en Mens/onmens (2019). Hij is verbonden aan NRC Handelsblad. In 2017 kreeg hij de P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre.

Ook interessant



Zomerinterview in NRC met Annet Mooij

Zomerinterview in NRC met Annet Mooij

Van Annet Mooij verscheen in november vorig jaar Alles gaat op vroeger terug, de biografie van Ischa Meijer. In een interview in NRC ging zij in gesprek met Jaap Cohen,…

Lees verder >
Dick Welsink in De Taalstaat over Daan Zonderland

Dick Welsink in De Taalstaat over Daan Zonderland

In De Taalstaat van NPO Radio 1 draait het allemaal om taal. Radiomaker Frits Spits interviewt bekende schrijvers en dichters, en vragen over taal worden beantwoord. Afgelopen zaterdag was Dick…

Lees verder >
Interview Carolien Boender in Reformatorisch Dagblad

Interview Carolien Boender in Reformatorisch Dagblad

Historicus Carolien Boender sloot zich na haar master in 2014 aan bij een groep wetenschappers die zich opnieuw bezig gingen houden met de periode 1750-1850 in de Nederlandse geschiedenis. Zelf…

Lees verder >
Interview met Lale Gül in Trouw

Interview met Lale Gül in Trouw

Aan de hand van de tien geboden werd Lale Gül door Arjan Visser geïnterviewd voor Trouw. Afgelopen mei verscheen Ik ben vrij, het tweede boek van deze schrijfster, bekend van…

Lees verder >
•••• in NRC voor ‘De wentelende eeuw’ van Niek van Sas

•••• in NRC voor ‘De wentelende eeuw’ van Niek van Sas

Niek van Sas, oud-hoogleraar geschiedenis, neemt in zijn nieuwe boek De wentelende eeuw de lezer mee door de veelbewogen negentiende eeuw van Nederland. Dit doet hij aan de hand van…

Lees verder >
Uitgeverij Prometheus standaard afbeelding

Marijn Kruk in de media

Voormalig correspondent en journalist Marijn Kruk neemt in zijn onlangs verschenen boek Opstand de lezer mee door het Europa anno nu, waar rechts-populistische bewegingen steeds meer in populariteit toenemen. Voor…

Lees verder >
Uitgeverij Prometheus standaard afbeelding

‘Caledonian Road’ van Andrew O’Hagan ••••• in NRC

De Schotse schrijver Andrew O’Hagan schreef in zijn roman Caledonian Road over de Londense upper class en zijn twijfelachtige handel en zaken. NRC-recensent Michel Krielaars las het boek en waardeerde het met…

Lees verder >
Michael Cunningham in de media en te gast in De Balie

Michael Cunningham in de media en te gast in De Balie

Michael Cunningham beschrijft in zijn nieuwe boek Dag een kleinschalig maar intens gezinsdrama, heel iets anders dan de familiesaga over eerdere generaties die hij in eerste instantie voor ogen had.…

Lees verder >