‘Beelden zonder weerga’ van Dirk van Delft en Ton van Helvoort in het nieuws
Deze week verschijnt het bijzondere boek Beelden zonder weerga van Dirk van Delft en Ton van Helvoort. In Rijksmuseum Boerhaave te Leiden, waar Dirk van Delft directeur is, vindt aanstaande vrijdag de officiële presentatie plaats.
Afgelopen zaterdag verscheen de eerste bespreking van het werk in de Volkskrant. Recensent Bard van de Weijer is enthousiast: ‘Genoeg ingrediënten voor een lekker boek, dat meer over mensen gaat dan over elektronenkanonnen.’ Van Ernst Ruska’s eerste elektronenmicroscoop uit 1931, die een halve eeuw later de Nobelprijs zou ontvangen, tot de modernste cryo-elektronenmicroscoop, die in 2017 de Nobelprijs voor de Scheikunde won; van ‘elektronenkanon’ dat preparaten van biologen bombardeert tot ‘sleutelinstrument bij de ontrafeling van levensmysteries,’ Beelden zonder weerga behandelt de historische ontwikkelingen vanuit een praktisch wetenschappelijk oogpunt. ‘En waar technologie de boventoon voert, weten de auteurs ingewikkelde zaken eenvoudig uit te leggen.’
Klik hier om de volledige bespreking te lezen.
Daarnaast zijn de auteurs zijn deze week tweemaal te horen op de radio. Morgenavond zal Dirk van Delft te gast zijn bij radioprogramma Met het Oog op Morgen om te praten zondag bij geschiedenisprogramma OVT.
Over Beelden zonder weerga:
In 1986 won Ernst Ruska voor zijn uitvinding van de elektronenmicroscoop de Nobelprijs voor de Natuurkunde. Dat was 55 jaar (!) nadat hij het instrument in Berlijn had gebouwd. Beelden zonder weerga volgt deze gedreven pionier die alles in het werk stelde om zijn droom te verwezenlijken en Siemens zover kreeg zijn ontwerp in productie te nemen. Een tweede hoofdpersoon is Jan Bart Le Poole van de TU Delft. Zijn ingenieuze aanpassingen aan Ruska’s prototype betekenden de opmaat tot het wereldwijde succes van de elektronenmicroscopen die Philips vanaf 1949 op de markt bracht. Maar de echte hoofdrol in Beelden zonder weerga is weggelegd voor het apparaat zelf.
Zien is geloven. Voor de modernste cryo-elektronenmicroscoop, die in 2017 de Nobelprijs voor de Scheikunde won, geldt dat net zo hard als voor het prototype van Ernst Ruska. Beelden zonder weerga overziet de historische ontwikkelingen en geeft een kleurrijk verslag vanaf de werkvloer van de wetenschap.
Dirk van Delft is directeur van Rijksmuseum Boerhaave en bijzonder hoogleraar materieel erfgoed van de natuurwetenschappen aan de Universiteit Leiden. In 2005 won hij de NWO-Eurekaprijs voor wetenschapscommunicatie. Datzelfde jaar verscheen zijn veelgeprezen biografie over koudepionier Heike Kamerlingh Onnes.
Ton van Helvoort is biochemicus. In 1993 promoveerde hij aan de Universiteit van Maastricht op het twintigste-eeuwse debat over de aard van virussen. Sindsdien is hij zelfstandig wetenschapshistoricus met als specialisaties (bio)chemie, virologie, kanker, voeding en de chemische industrie.
