Vandaag verscheen een groot artikel in De Groene Amsterdammer over het recent verschenen boek Heuvels van het paradijs van Mineke Schipper. In het boek onderzoekt Schipper mythen en verhalen over mannelijke en vrouwelijke macht en onmacht, over wederzijdse angsten en verlangens, afgunst en woede.

‘Dit boek heeft mij de ogen verder geopend voor mannenangsten,’ schrijft Christien Brinkgreven in het artikel. ‘Mythen geven op een aangenaam onomwonden manier gestalte aan die welig tierende angsten en jaloezieën. Ze geven inzicht in die ondergrondse wereld van krachtige emoties en van de pogingen tot overheersing, indamming en destructie van vrouwen die iets kunnen wat zij, mannen, niet kunnen: baren. Vrouwen moeten beteugeld worden. (…) Schipper noemt talrijke ‘containermetaforen’ van de vrouw als kruik en pot waar de deksel stevig op moet, het slot bewaakt, de sleutel in handen van mannen. Hier is mannelijke controle nodig, anders heerst er chaos. De mannelijke rede tegenover de vrouwelijke woestheid: het zijn oude beelden die nog altijd voortleven, onder de oppervlakte van het moderne leven.’

Het volledige artikel is hier terug te lezen.


Over Heuvels van het paradijs:

Sinds mensenheugenis is het vrouwelijk lichaam begeerd, bewonderd, gebruikt en misbruikt, en de reclame kan niet zonder. Mannen en vrouwen hebben elkaar altijd nodig gehad, maar waarom kregen mannen meer macht dan vrouwen? Antwoorden op die vraag hebben alles te maken met anatomie. Door de eeuwen heen hebben vooral mannelijke vertellers, kunstenaars en geleerden hun licht laten schijnen op lichaamsdelen die ze niet hadden: borsten, baarmoeders en vulva’s. Ook de populaire cultuur is er altijd dol op geweest.

De vrouwelijke sekse heeft, naast menselijk leven en seksuele lust, angsten gebaard: angst voor de magie van tepels, maagdenvlies en menstruatiebloed. Angst voor duistere gangen vol schrikbarende begeerte, waarin het meest kwetsbare mannelijke deel heldhaftig zijn weg moest zoeken. Angst voor afhankelijkheid van moeders en andere vrouwen. Bij wijze van geruststelling heeft de mythologie mannelijke scheppers bedacht en is vrouwen de toegang tot openbare functies vaak ontzegd vanwege hun ‘afwijkende’ anatomie.

Wie zich in deze rijkgeschakeerde erfenis van macht en onmacht verdiept, raakt bevangen door intens medelijden met de mensheid. Dit onthullende (en soms hilarische) werelderfgoed biedt niet alleen helder inzicht in de wereld van vóór #MeToo, maar ook in de manier waarop we, bewust of onbewust, vandaag nog vaak met elkaar omgaan.

 

Mineke Schipper (1938) is emeritus hoogleraar interculturele literatuurwetenschap aan de Universiteit Leiden. Ze schreef tal van boeken op haar vakgebied, en drie romans. Voor haar over de hele wereld vertaalde Trouw nooit een vrouw met grote voeten kreeg zij de Eurekaprijs. Haar vorige boek, Bloot of bedekt. Van niets om het lijf naar strak in het pak, verscheen in 2015.

 

Over Trouw nooit een vrouw met grote voeten:

‘Waardevol, informatief, zorgvuldig en uniek. (…) Wekt evenveel bewondering als verwondering.’ NRC Handelsblad

 

Over Bloot of bedekt:

‘Mineke Schipper heeft een pakkend en veelomvattend boek geschreven over de feiten en fictie van lichaamsbedekking door de eeuwen heen.’ J.M. Coetzee

‘Ongelofelijk genuanceerd, (…) prachtig verteld. (…) Een accuraat en invloedrijk boek.’ The Sunday Guardian

Ook interessant



Mooie recensie voor Michael Cunningham in ‘Het Parool’

Mooie recensie voor Michael Cunningham in ‘Het Parool’

Dag, de nieuwste roman van bestsellerauteur Michael Cunningham, werd afgelopen week besproken in Het Parool. De roman wordt, ondanks de coronacontext, beschreven als een tijdloos boek waarin hij ook minder…

Lees verder >
Sytze van der Zee geïnterviewd over zijn nieuwe boek ‘Willi Lages’ in Het Parool

Sytze van der Zee geïnterviewd over zijn nieuwe boek ‘Willi Lages’ in Het Parool

Deze week verscheen in Het Parool een interview met Sytze van der Zee over zijn boek Willi Lages. Ceremoniemeester van de dood. Van der Zee vertelt in het interview over…

Lees verder >
Vervolg op ‘Ik ga leven’ van Lale Gül verschijnt in mei 2024

Vervolg op ‘Ik ga leven’ van Lale Gül verschijnt in mei 2024

Lale Gül, auteur van de succesvolle debuutroman Ik ga leven, werd afgelopen zaterdag geïnterviewd in Het Parool over haar nieuwe roman Ik ben vrij. Ze sprak met Anna Livia de…

Lees verder >
Groot interview in Het Parool met David Pefko

Groot interview in Het Parool met David Pefko

In Het Parool stond afgelopen weekend een groot interview met David Pefko. Hierin sprak Pefko met Robert Vuijsje over zijn familie, de oorlog en opgroeien in Amsterdam en hoe deze…

Lees verder >
Presentatie ‘De toekomst van het verleden’ op de PAN en bespreking in De Groene Amsterdammer

Presentatie ‘De toekomst van het verleden’ op de PAN en bespreking in De Groene Amsterdammer

Thijs Weststeijn presenteert aankomende zaterdag zijn boek De toekomst van het verleden op de PAN in Amsterdam. De PAN is een beurs voor kunst, antiek en design met jaarlijks 45.000…

Lees verder >
Veel publiciteit voor ‘Onder een andere hemel’ van Joke J. Hermsen

Veel publiciteit voor ‘Onder een andere hemel’ van Joke J. Hermsen

Vorige week verschenen er twee lovende recensies van het literair autobiografisch essay Onder een andere hemel van Joke J. Hermsen in De Groene Amsterdammer en NRC. Voor laatstgenoemde waardeerde Marjoleine…

Lees verder >
Emile Schrijver presenteert zijn tweede literaire thriller in het Joods Museum

Emile Schrijver presenteert zijn tweede literaire thriller in het Joods Museum

Na zijn succesvolle debuut De Hillel Codex (2021) presenteerde Emile Schrijver afgelopen dinsdag zijn tweede literaire thriller De Firkovich-bende in het Joods Museum in Amsterdam. Jeroen Krabbé nam het eerste exemplaar…

Lees verder >
Coen Brummer besproken in Nederlands Dagblad

Coen Brummer besproken in Nederlands Dagblad

Historicus Coen Brummer promoveerde afgelopen donderdag aan de Rijksuniversiteit Groningen op zijn biografie Sam van Houten tegen de rest. Daaropvolgend verscheen er een mooie bespreking van Willem Bouwman in het…

Lees verder >