Groot interview met Maxim Februari in de Volkskrant
De Volkskrant riep Klont van Maxim Februari uit tot de beste Nederlandstalige roman van 2017. Nu heeft de krant een uitgebreid interview met de auteur uitgebracht, waarin Februari met name ingaat op zijn zorgen over de ‘dataficering’ van de samenleving. Deze zorgen vormden de basis voor de roman.
De ‘dataficering’ houdt volgens Februari in dat ‘alle gegevens die instanties over je hebben aan elkaar worden verbonden.’ Het zorgelijke gevolg daarvan is ‘dat je op grond daarvan wel of niet toegang krijgt tot iets. In de toekomst krijg je per jaar tienduizend kilometer om te rijden, en als het op is, is het op.’ Uiteindelijk kan dat een totaliteit systeem worden waarin de regering en mensenrechten niet meer nodig zijn, omdat alles op basis van data wordt bepaald. ‘Als ik iets wil dat bedrijven niet willen, heb ik geen poot om op te staan,’ aldus Februari. ‘Er is niemand tot wie ik me kan wenden. Het gaat sluipenderwijs, maar het is aan het gebeuren.’
Het zijn vooral de gigantische techbedrijven van tegenwoordig, zoals Google en Amazon, die de koers richting dataficering min of meer klakkeloos doorzetten. Februari: ‘Ze bedoelen het nog positief ook, als een belofte: we geven je richting. Maar er zit straks een gigantische hoeveelheid power in één zo’n bedrijf; dat is heel onverstandig.’ In Klont stelt Februari dan ook de vraag: wat is de mens nog waard is in een dergelijk toekomstbeeld, en wat kunnen wij – de auteur, de lezer – doen om de dataficering tegen te gaan? ‘We moeten ons afvragen wat onze rol blijft; wat wij met onszelf gaan doen als wij hier alleen nog rondlopen als restafval.’ Want dat dreigt de mens te worden: slechts een verzameling administratieve gegevens.
Met Klont presenteert Februari de romankunst zelf als mogelijk redmiddel, als iets wat de mens bij uitstek goed kan en computers niet. ‘Dat is iets wat wij mensen toevallig goed kunnen. Cultuur maken, zin geven en daar eindeloos omheen leuteren.’ En hoewel Februari niet claimt dat hij heil komt brengen, wil hij er ons wel aan herinneren dat wij nog altijd kunst kunnen maken.
Klont werd door de pers zeer goed ontvangen:
‘Februari’s mooie stijl, de krachtige beelden, de heldere psychologie van de personages ook, maken dat ‘Klont’ in zijn geheel een goed voorbeeld is van wat erin beweerd wordt: dat alleen menselijke intelligentie, liefde en verbeelding een medicijn kunnen zijn tegen de doorgedraaide kunstmatige intelligentie.’ Trouw
‘Klont is speels, erudiet, ironisch, ernstig.’ de Groene Amsterdammer
‘Klont laat superieur zien hoe hard we romans nodig hebben. In elk geval deze.’ de Volkskrant *****
‘Het verhaal is onweerstaanbaar komisch’ Leidsch Dagblad ****
‘Februari beheerst zijn materie volledig en schrijft met humor en verbeelding.’ NRC Handelsblad ****
‘Bovenal is Klont een psychologische roman die op een subtiele wijze de vraag stelt waarom wij voortleven.’ Dagblad van het Noorden ****
Klik hier om het volledige interview in de Volkskrant te lezen.
Meer over Klont:
Bodo Klein heeft zich op het ministerie van Veiligheid onmogelijk gemaakt en moet een paar weken in de luwte blijven. Zo kan hij mooi een opdracht uitvoeren voor zijn minister: hij wordt op pad gestuurd om verdachte uitspraken te onderzoeken van de wereldberoemde spreker Alexei Krups. Helaas komt op hetzelfde moment de familie van zijn vrouw logeren.
Alexei Krups reist intussen rond met een bejubelde lezing over digitale technologie. Door het gebruik van data en kunstmatige intelligentie zullen de roman en de politiek teloorgaan, waarschuwt hij opgewekt. Halverwege zijn tournee merkt Krups tot zijn verbazing dat hij een groot expert is geworden op het gebied van alle denkbare technologieën. Zijn roem dwingt hem steeds boudere uitspraken te doen. Maar wat weet hij er eigenlijk van?
‘De grootste vraag van de huidige tijd is hoe de mens greep houdt op zijn leefwereld’, zegt een collega van Alexei Krups. Leren we de wereld en de mens beter begrijpen door de vooruitgang? Of zorgt het menselijk tekort ervoor dat we juist alle controle verliezen?
Schrijver, jurist en filosoof Maxim Februari debuteerde in 1989 met de roman De zonen van het uitzicht en ontpopte zich in de bijna dertig jaar die volgden tot een van de scherpzinnigste en origineelste denkers van ons taalgebied. In 2007 publiceerde hij de grote roman De literaire kring, die nationaal en internationaal bejubeld werd. Het boek won de Annie Romein-Verschoorprijs en behaalde de shortlist van de Libris Literatuurprijs en de Gouden Uil Literatuurprijs en de longlist van de International IMPAC Dublin Literary Award. In 2008 ontving Februari de Frans Kellendonk-prijs voor zijn gehele oeuvre.