Afgelopen zaterdag verscheen een groot stuk in Trouw, geschreven door Ingrid de Zwarte, over De Hongerwinter. In de rubriek ‘Vandaar dit boek’ vertellen schrijvers over hun drijfveren achter het schrijven van een boek. Het historische onderzoek van de Zwarte werd voornamelijk gedreven door haar fascinatie voor menselijke veerkracht:

‘In bijna iedere familie is er wel iemand die de winter van 1944-1945 heeft meegemaakt. Toch is er niet zoveel onderzoek naar gedaan, misschien omdat we dachten dat we het allemaal al wisten, van die tulpenbollen en gaarkeukens. Zelf ben ik geïnteresseerd in samenlevingen in crisis. Hoe gaan gewone mensen om met buitengewone omstandigheden?’

De Hongerwinter wordt vaak gezien als een periode van stagnatie en teneur. Ingrid de Zwarte toont echter aan dat het ook een periode van solidariteit en creativiteit was:

‘De heersende gedachte was altijd dat de Hongerwinter een periode van sociale desintegratie was. Ik ontdekte dat dat slechts ten dele waar is. Er was juist ook sprake van solidariteit. Overal in het land ontstonden nieuwe samenwerkingsverbanden, die dikwijls dwars door verzuilde grenzen heengingen. Buurten verenigden zich en zetten hulpacties op touw, bedrijven richtten voedselcomités op en er was sprake van interkerkelijk hulpbetoon. Dankzij het maatschappelijk middenveld kwamen kinderen relatief goed de Hongerwinter door.’

U kunt het hele artikel hier teruglezen.


Over De Hongerwinter:

De Hongerwinter van 1944-1945 is een van de meest beruchte episodes in de Nederlandse geschiedenis. Hoewel de hongersnood al sinds de bevrijding centraal staat in de collectieve herinnering aan de Duitse bezetting, is hier nog weinig systematisch onderzoek naar verricht.

Op basis van uitgebreid onderzoek in binnen- en buitenland vertelt Ingrid de Zwarte in dit boek het verhaal van de Hongerwinter. Hoe is de hongersnood precies ontstaan? Wat was de rol van de Duitse bezetter? Wie stierven, wie bleven leven? En hoe bonden overheidsinstanties, geallieerden en burgers de strijd aan met de honger?

Dit boek weerlegt het gangbare beeld van de Hongerwinter: het was geen periode van passief lijden, maar eerder van ongekende veerkracht. Terwijl geallieerde noodhulp maanden op zich liet wachten en de staat hongerrantsoenen uitdeelde, zetten burgers overal in het land particuliere hulpacties op. Opmerkelijk is dat de Duitse bezetter deze inspanningen om strategische redenen vaak ondersteunde. De Hongerwinter vertelt het verhaal achter de vele mythes over hongertochten, Duitse leegroof en de geallieerde voedseldroppings. 75 jaar na dato legt dit boek uit hoe een modern land als Nederland in hongersnood terecht kwam – en hoe het de crisis uiteindelijk weer te boven wist te komen.

Ingrid de Zwarte (1988) is als historicus verbonden aan de Universiteit van Oxford, waar zij onderzoek doet naar de politiek van hongersnood en voedselhulp in gewapende conflicten. De Hongerwinter is de publieksversie van haar academisch proefschrift The Hunger Winter: Fighting Famine in the Occupied Netherlands, 1944-1945, dat ze in 2018 aan de Universiteit van Amsterdam en het NIOD verdedigde.

Ook interessant



Griet Op de Beeck te gast bij Tijd voor MAX

Griet Op de Beeck te gast bij Tijd voor MAX

Bestsellerauteur Griet Op de Beeck was onlangs te gast bij Tijd voor MAX in het kader van de Week van de Mentale Gezondheid 2025, die plaatsvindt van 2 tot 8…

Lees verder >
Louise O. Fresco besproken in De Lage Landen

Louise O. Fresco besproken in De Lage Landen

Afgelopen week verscheen er in De Lage landen een uitgebreid artikel over het werk van Louise O. Fresco. Het stoppen van haar langlopende column in de NRC, is een mooi…

Lees verder >
Een interview met Marieke Poelmann in Trouw

Een interview met Marieke Poelmann in Trouw

Vorige week verscheen er een bijzonder en persoonlijk interview met Marieke Poelmann in Trouw. Marieke vertelt openhartig over haar weg naar het moederschap na een intensief fertiliteitstraject van vijf jaar.…

Lees verder >
Interview met Gilad Perez in de Volkskrant

Interview met Gilad Perez in de Volkskrant

In de Volkskrant verscheen afgelopen vrijdag een interview met Gilad Perez. Voor het interview ging journalist Hassan Bahara in gesprek met Gilad Perez, auteur van het boek Hummus en Hamas.…

Lees verder >
Carlo Masala te gast bij Buitenhof voor zijn boek ‘Als Rusland wint’

Carlo Masala te gast bij Buitenhof voor zijn boek ‘Als Rusland wint’

Afgelopen zondag was de Duitse veiligheidsexpert en hoogleraar Internationale Politiek Carlo Masala te gast bij Buitenhof. In gesprek met presentator Twan Huys sprak hij over zijn boek Als Rusland wint,…

Lees verder >
Rosita Steenbeek te gast bij VPRO Nooit Meer Slapen

Rosita Steenbeek te gast bij VPRO Nooit Meer Slapen

Vorige week verscheen Over antieke wegen, het nieuwste boek van Rosita Steenbeek. Vandaag was Steenbeek te gast bij VPRO Nooit Meer Slapen. In het gesprek met Femke van der Laan…

Lees verder >
Nieuwe thriller ‘De Schaduwvrouw’ van Anna van den Breemer verschenen

Nieuwe thriller ‘De Schaduwvrouw’ van Anna van den Breemer verschenen

Vandaag is De Schaduwvrouw verschenen, de nieuwste thriller van journalist en schrijver Anna van den Breemer. Op de dag van publicatie schoof ze aan bij VPRO Nooit Meer Slapen, waar…

Lees verder >
‘Ruzland’, ‘De Belg’ en ‘Ondernemers in het wild’ op shortlist Brusseprijs 2025

‘Ruzland’, ‘De Belg’ en ‘Ondernemers in het wild’ op shortlist Brusseprijs 2025

Vanochtend maakte de jury van de Brusseprijs 2025 de shortlist bekend. Op de shortlist staan maar liefst drie titels van Prometheus. Wij feliciteren Olivier van Beemen (Ondernemers in het wild),…

Lees verder >