Interview met Marc van Roosmalen in Nederlands Dagblad

Vandaag verscheen er een uitgebreid interview met Marc van Roosmalen, auteur van Waarom de buren nooit deugen in Nederlands Dagblad. Het boek van de bioloog dat vorige maand verscheen beredeneert zijn revolutionaire evolutietheorie. In Waarom de buren nooit deugen stelt Van Roosmalen twee vragen: wat is eigenlijk de reden dat primaten de meest soortrijke en tevens de meest kleurrijke orde van zoogdieren vormen? En waarom is deze vraag in de vakliteratuur nooit eerder expliciet gesteld?

In het interview met Nederlands Dagblad vertelt Van Roosmalen over de tekortkomingen van de welbekende revolutietheorie van Charles Darwin. ‘Charles Darwin en Alfred Wallace wezen seksuele selectie aan als dé drijfkracht achter soortvorming. Bij alle dieren, ook primaten, inclusief de mens. Mijn evolutieleer voegt een gedragsfactor toe: discriminatie.’ Volgens de bioloog worden afwijkende jonge mannelijke aapjes weggejaagd door de dominante mannelijke apen. Hierdoor raken zij aan het zwerven en kan er elders een nieuwe apensoort ontstaan. ‘Dit noem ik ‘de trend tot allopatrie’: het onder dwang verlaten van je vaderland.’

Bij de verdere bespreking van Charles Darwin stelt van Roosmalen: ‘Darwin was een salonbioloog. Als medicijnenstudent en amateurwetenschapper op het schip de ­Beagle zeilde hij met een boog om die ‘ge­vaarlijke’ Amazone heen. Ik, daarentegen, heb van jongs af de nietverstoorde Amazone zelf willen begrijpen en reisde er dertig jaar rond.’ Voor Van Roosmalen is het voor hem zo bekende Amazonegebied de hemel op aarde, vertelt hij. ‘Voor mij is het paradijs een complex ecosysteem waar Moeder Natuur haar gang gaat zoals zij dat al heel lang doet – zonder ‘helpende’ hand van de eigenwijze homo sapiens. En waar is zo’n paradijs nog te vinden? Alléén in de Amazone!’

Lees hier het hele interview met Marc van Roosmalen.

Over Waarom de buren nooit deugen:

Na veertig jaar als primatoloog, natuurvorser, gedragsecoloog en regenwouddeskundige geleefd te hebben in het oeroude ecosysteem van de Amazone, heeft pionier Marc van Roosmalen met zijn zoon Tomas, een populatiegeneticus, een revolutionaire evolutietheorie kunnen opstellen die geldt voor vrijwel alle primaten, inclusief de mens.
In Waarom de buren nooit deugen stelt Van Roosmalen twee vragen: wat is eigenlijk de reden dat primaten de meest soortrijke en tevens de meest kleurrijke orde van zoogdieren vormen? En waarom is deze vraag in de vakliteratuur nooit eerder expliciet gesteld?
Ter beantwoording hiervan neemt hij de lezer mee op een reis door de biologische geschiedenis van de moderne mens sinds de eerste ‘out of Africa’-migratie, zo’n 100.000 jaar geleden. Volgens Van Roosmalen is de (exclusief in de mannelijke genen vastgelegde) drijfveer om de wereld te gaan veroveren niet gebaseerd op nieuwsgierigheid, zoals velen denken, maar eerder ‘voor de genocidegolven uit’. Daarmee is dit boek niet alleen een fascinerend overzicht van de mensheid, maar biedt het ook een handvat aan de maatschappelijk geëngageerde lezer om de recente immigratiegolven in een evolutionair en cultuurhistorisch kader te plaatsen.
Alleen door de vinger op de zere plek te leggen, kan onze maatschappij mogelijk een manier vinden om beter om te gaan met het ‘waarom de buren nooit deugen’-syndroom. Zo niet, dan zal de geschiedenis van rassenmoord zich blijven herhalen tot onze soort Homo sapiens, vroeg of laat, uitsterft.

Marc van Roosmalen (1947) is een van de meest vooraanstaande primatologen ter wereld. Als strijder voor het behoud van het Amazonegebied werd hij jarenlang tegengewerkt door de Braziliaanse overheid. In 2007 werd hij zelfs voor biopiraterij veroordeeld tot veertien jaar gevangenisstraf, maar in 2009 werd hij door het Hoogste Gerechtshof in Brasilia vrijgesproken van alle ‘misdaden tegen Moeder Natuur’. Sindsdien woont hij weer in het hart van Amazonia, aan de bosrand van Manaus.
Van Roosmalen publiceerde onder meer de zeer goed ontvangen boeken Blootsvoets door de Amazone. De evolutie op het spoor, Tropenkolder en Darwin in een notendop.

Over Blootsvoets door de Amazone:

‘Een aanrader!’
Trouw

‘In Blootsvoets door de Amazone snuif je uit elke pagina de absolute passie op van een veldbioloog voor zijn vak. (…) Meeslepende ervaringen en authentieke jongensboekromantiek.’
Natuurwetenschap & Techniek