Interview Rens Bond in de Volkskrant: ‘mensen willen patronen herkennen om orde te scheppen’.
Vandaag verscheen een interview met Rens Bod in de Volkskrant naar aanleiding van zijn nieuwe boek Een wereld vol patronen. Het boek toont de verwevenheid van alle wetenschappelijke disciplines, en het laat zien dat zich ook buiten Europa wetenschappelijke revoluties hebben voltrokken. Vaccinaties, bijvoorbeeld, stammen al uit de zestiende eeuw:
‘De Chinezen pasten al in de zestiende eeuw inenting toe. Die praktijk werd later in het Ottomaanse Rijk en delen van Afrika overgenomen – maar nog niet in Europa. Ik wist niet beter dan dat inenting in de achttiende eeuw door Edward Jenner was uitgevonden. Mijn eigen zoon leert dat nog steeds. Maar eigenlijk is dat een gênant voorbeeld van een Eurocentrische kijk op de wetenschapsgeschiedenis.’
In Een wereld vol patronen gaat Rens Bod op zoek naar de overeenkomsten in de manier hoe mensen tot wetenschap komen:
‘Mensen wilden patronen herkennen in uiteenlopende natuurverschijnselen om orde te scheppen. Ze wilden regelmaat in zonsverduisteringen vinden en verbanden leggen tussen alle waargenomen cycli. Soms was dat een doel op zich, soms diende dit een praktisch doel. Bijvoorbeeld toen Babyloniërs een, vergeefse, poging deden om een verband te zien tussen planeetbewegingen en de ontwikkeling van de graanprijs.’
Een wereld vol patronen verschijnt vandaag. U kunt het hele artikel hier teruglezen.
Over Een wereld vol patronen:
Het idee dat de wereld kan worden begrepen aan de hand van patronen en onderliggende principes is een van de belangrijkste inzichten van de mens. Dit boek gaat over deze uniek menselijke zoektocht die meer dan 40.000 jaar geleden begon met het krassen van streepjespatronen op mammoetbotten en die heeft geleid tot de wetenschappen van vandaag. Welke routes heeft menselijke kennis doorlopen om van dit bescheiden begin uit te groeien tot onze moderne inzichten over natuur en cultuur? In een meeslepend verhaal geeft Rens Bod antwoord op deze vraag en laat hij zien welke rol patronen en principes in verschillende culturen hebben gespeeld. Hij verschuift de natuurwetenschappen en Europa uit hun centrale positie waarna de ene na de andere ontdekking volgt. Wie wist dat inenting niet in Europa maar in China is uitgevonden? En wie wist dat vele wiskundige en sterrenkundige inzichten op het conto van de Indiase Kerala-school staan? En dat rechtswetenschappelijke concepten zowel de astronomie als de taalkunde hebben vormgegeven? Rens Bod legt het haarfijn uit in deze fenomenale overkoepelende geschiedenis van kennis en wetenschap.
Rens Bod is hoogleraar Computational and Digital Humanities aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in de computationele taalkunde en in de geschiedenis van kennis. Zijn eerdere boek De vergeten wetenschappen is vertaald in zeven talen en meermalen bekroond.
