Vandaag publiceerde Trouw een groot artikel over De kwetsbare welvaart van Nederland van Harry Lintsen, Frank Vervaart, Jan Pieter Smits en John Grin. De kwetsbare welvaart van Nederland vertelt het fascinerende verhaal van de manieren waarop de samenleving in de afgelopen tweehonderd jaar de problemen rond welvaart en duurzaamheid wist op te lossen. En hoe men zich soms door de gekozen oplossingen geconfronteerd zag met weer nieuwe problemen. Klimaatverandering, economische crisis, uitputting van grondstoffen, werkloosheid, verlies aan biodiversiteit. Dit zijn de keerzijden van het huidige, welvarende Nederland. Het boek is het eindproduct van een jarenlange samenwerking tussen meerdere universiteiten en het CBS.

In het artikel schets wetenschapsjournalist Esther Bijlo van Trouw een opgetogen beeld bij het jaar 1959 wanneer de eerste winkelgalerij werd geopend in Helmond en Nederland nog redelijk in balans op het gebied van duurzaamheid. Dat laatste veranderde snel door het explosieve gebruik van grondstoffen en fossiele brandstoffen die de Nederlandse economie een boost gaven.

De omslag vindt plaats rond 1960 vertellen Lintsen en Grin aan Trouw. ‘Deels was deze ontwikkeling al wel bekend natuurlijk, maar dat het allemaal zo samenviel heeft ons wel verwonderd’, vertelt Lintsen. ‘Rond 1960 is de extreme armoede opgelost. De huisvesting is sterk verbeterd. De welvaart is niet buitensporig, mensen leven een sober maar degelijk bestaan. Er is nog niet erg ingeteerd op het natuurlijk kapitaal.’ Echter beginnen tegelijkertijd nieuwe problemen op te komen, aldus Lintsen. ‘De steur is dan al verdwenen uit de rivieren, de zalm ook. De waterkwaliteit is niet overal goed en plaatselijk is er luchtverontreiniging.’

Op gebieden als landbouw, consumptie en het huishouden maakte de maatschappij grote veranderingen mee na 1960 die al een tijdje op zich lieten wachten, zegt Grin. Zo kwam de HEMA bijvoorbeeld met goedkopere huishoudelijke producten van plastic en kwam het landbouwbeleid na de Tweede Wereldoorlog op gang.

De auteurs blijven in ieder geval optimistisch over de toekomst en is ook duidelijk in het boek te zien dat diepgaande veranderingen soms decennia in beslag kunnen nemen. Lintsen haalt de elektriciteitssector aan die ‘reageerden zeer terughoudend op experimenten met energie uit wind en zon. De sector is later opengebroken, niet met het doel hernieuwbare energie te stimuleren, maar toen ontstond wel ruimte voor nieuwe energiebronnen.’

Klik hier om het volledige artikel te lezen.

Ook verscheen er vandaag een interview met Harry Lintsen en Frank Vervaart in het Eindhovens Dagblad. Klik hier om dit interview te lezen.


Over De kwetsbare welvaart van Nederland:

Klimaatverandering, economische crisis, uitputting van grondstoffen, werkloosheid, verlies aan biodiversiteit… Dit zijn de keerzijden van het huidige, welvarende Nederland. Maar dergelijke problemen zijn zeker niet uniek voor onze moderne tijd. Ook in het verleden worstelden de Nederlanders met de vraagstukken van welvaart, welzijn en duurzaamheid. Denk aan de armoede, de bedreiging van de volksgezondheid, de woningnood, de strijd tegen het water. Bovendien waren er in elke generatie groepen die zich zorgen maakten over de verandering van het landschap en de verontreiniging van bodem, lucht en water.
De kwetsbare welvaart van Nederland vertelt het fascinerende verhaal van de manieren waarop de samenleving in de afgelopen tweehonderd jaar de problemen rond welvaart en duurzaamheid wist op te lossen. En hoe men zich soms door de gekozen oplossingen geconfronteerd zag met weer nieuwe problemen.
Nederland staat ook vandaag de dag voor de uitdaging om zijn hulpbronnen voor de komende generaties in stand te houden. We hebben grote ambities: een overschakeling op hernieuwbare energiebronnen en het hergebruik van alle materialen en producten. Kunnen we met het oog op een duurzame toekomst leren van de geschiedenis?

Harry Lintsen (1949) is emeritus hoogleraar techniekgeschiedenis aan de Technische Universiteit Eindhoven. Frank Veraart (1970) is techniekhistoricus aan de Technische Universiteit Eindhoven. Jan-Pieter Smits (1966) is hoogleraar duurzaamheid aan de Technische Universiteit Eindhoven en senior statistisch onderzoeker bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). John Grin (1961) is hoogleraar systeeminnovaties aan de Universiteit van Amsterdam.

Ook interessant



Peter Hoppenbrouwers besproken in Trouw en OVT

Peter Hoppenbrouwers besproken in Trouw en OVT

Het nieuwste boek van Peter Hoppenbrouwers, Stormruiters, werd positief ontvangen in de media. Zo publiceerde Trouw een mooie recensie en besprak Bart Funnekotter Stormruiters in het Radio 1-programma OVT. Hij…

Lees verder >
Mooie recensie voor Michael Cunningham in ‘Het Parool’

Mooie recensie voor Michael Cunningham in ‘Het Parool’

Dag, de nieuwste roman van bestsellerauteur Michael Cunningham, werd afgelopen week besproken in Het Parool. De roman wordt, ondanks de coronacontext, beschreven als een tijdloos boek waarin hij ook minder…

Lees verder >
Veel lof voor Luuc Kooijmans in Nederlands Dagblad en Trouw

Veel lof voor Luuc Kooijmans in Nederlands Dagblad en Trouw

Nederlands Dagblad publiceerde deze week een mooie recensie over Melancholie in de Gouden Eeuw van Luuc Kooijmans. De historicus deed onderzoek naar hoe mensen in de Gouden Eeuw keken naar…

Lees verder >
Sytze van der Zee geïnterviewd over zijn nieuwe boek ‘Willi Lages’ in Het Parool

Sytze van der Zee geïnterviewd over zijn nieuwe boek ‘Willi Lages’ in Het Parool

Deze week verscheen in Het Parool een interview met Sytze van der Zee over zijn boek Willi Lages. Ceremoniemeester van de dood. Van der Zee vertelt in het interview over…

Lees verder >
Vervolg op ‘Ik ga leven’ van Lale Gül verschijnt in mei 2024

Vervolg op ‘Ik ga leven’ van Lale Gül verschijnt in mei 2024

Lale Gül, auteur van de succesvolle debuutroman Ik ga leven, werd afgelopen zaterdag geïnterviewd in Het Parool over haar nieuwe roman Ik ben vrij. Ze sprak met Anna Livia de…

Lees verder >
Groot interview in Het Parool met David Pefko

Groot interview in Het Parool met David Pefko

In Het Parool stond afgelopen weekend een groot interview met David Pefko. Hierin sprak Pefko met Robert Vuijsje over zijn familie, de oorlog en opgroeien in Amsterdam en hoe deze…

Lees verder >
Presentatie ‘De toekomst van het verleden’ op de PAN en bespreking in De Groene Amsterdammer

Presentatie ‘De toekomst van het verleden’ op de PAN en bespreking in De Groene Amsterdammer

Thijs Weststeijn presenteert aankomende zaterdag zijn boek De toekomst van het verleden op de PAN in Amsterdam. De PAN is een beurs voor kunst, antiek en design met jaarlijks 45.000…

Lees verder >
Veel publiciteit voor ‘Onder een andere hemel’ van Joke J. Hermsen

Veel publiciteit voor ‘Onder een andere hemel’ van Joke J. Hermsen

Vorige week verschenen er twee lovende recensies van het literair autobiografisch essay Onder een andere hemel van Joke J. Hermsen in De Groene Amsterdammer en NRC. Voor laatstgenoemde waardeerde Marjoleine…

Lees verder >