Madelon de Keizer bij VPRO Boeken over ‘Als een meeuw op de golven’

Afgelopen zondag was Madelon de Keizer te gast bij VPRO Boeken om het te hebben over haar jongste historische biografie, Als een meeuw op de golven. Voor dit werk heeft De Keizer zich verdiept in het leven van Albert Verwey, vooraanstaand lid van de Tachtigers en eeuwig voorvechter van dichterlijke waarden. De cultuurhistoricus beschrijft het leven van Verwey aan de hand zijn persoonlijke archief alsmede duizenden brievenwisselingen tussen Verwey en zijn dierbaren. Door middel van haar cultuurhistorisch perspectief weet De Keizer een vernieuwend beeld te schetsen van de dichter, die hiervoor vooral uit het oogpunt van de Neerlandistiek is besproken. In het interview legt De Keizer uit waarom zij juist voor deze manier gekozen heeft. ‘De vorm moest zo zijn dat ik het tot aan het eind toe het zelf spannend vond,’ vertelt De Keizer.

Klik hier om de aflevering van VPRO Boeken terug te kijken.

Over Als een meeuw op de golven:

Nog geen zeventien jaar oud was de Amsterdamse hbs’er Albert Verwey toen hij debuteerde met het gedicht ‘De Roze’ in een gerespecteerd literair tijdschrift. Kort daarna werd hij met Willem Kloos een van meest bewonderde vaandeldragers van de Beweging van Tachtig. Maar hij ontwikkelde zich snel. Na zijn breuk met Kloos in 1888 werd Verwey een strijdbaar dichter en literatuurcriticus, die uiteindelijk in de jaren dertig van de twintigste eeuw erkenning kreeg als een ‘waarlijk nationaal figuur’ en een schepper van waarden: een Dichter des Vaderlands!

Cultuurhistoricus Madelon de Keizer verdiepte zich in Verweys unieke en zeer omvangrijke archief en las de duizenden brieven die hij met beroemde tijdgenoten in binnen- en buitenland wisselde. Als een meeuw op de golven beschrijft zijn veelomvattende leven en werk aan de hand van zijn liefde voor zijn vrouw Kitty van Vloten en zijn vriendschap met de schilder Jan Veth, zijn hartsvriend en latere vijand Willem Kloos, zijn moeizame relatie met Lodewijk van Deyssel, zijn beroemde Duitse dichtersvriend Stefan George, zijn ‘pupil’ P.N. van Eyck en zijn bewonderaar Maurits Uyldert.

Uit deze eerste moderne biografie van Verwey komt een dichter en criticus naar voren wiens werk de grote veranderingen in de wereld van zijn tijd reflecteerde. Net als Huizinga toonde Verwey zich in de jaren dertig een sterk geëngageerd intellectueel. Zijn dichterschap blijkt ook nu nog actueel.

Madelon de Keizer (1948) is cultuurhistoricus en was verbonden aan het NIOD. Zij promoveerde cum laude in Leiden en publiceerde veel over de Nederlandse geschiedenis in de twintigste eeuw. Van haar hand verschenen onder meer De dochter van een gazan. Carry van Bruggen en de Nederlandse samenleving 1900-1930 (2006) en Frans Goedhart, journalist en politicus (1904-1990). Een biografie (2012).

Over Frans Goedhart, journalist en politicus (1904-1990):

‘De Keizer weet in haar biografie de onstuimige persoonlijkheid van Goedhart fraai tot leven te wekken.’
Vrij Nederland ****

‘Levendige biografie.’
de Volkskrant