Pieter van Os wist van het turbulente en onwaarschijnlijke overlevingsverhaal van de orthodox-joodse Malah Rivka Kizel uit Polen een zeer interessant historisch en politicologisch document te maken dat je bij de keel weet te grijpen door de manier waarop de hoofdpersoon keer op keer de dans weet te ontspringen, maar ook hoe vele andere joden in de omgeving op mensonterende wijze geëxecuteerd werden. Carel Peeters van Vrij Nederland sprak met Pieter van Os over dit onlangs verschenen boek genaamd Liever dier dan mens. Naast het feit dat Peeters bemerkte dat schrijver Van Os op een meticuleuze wijze de feiten van het verhaal van Malah heeft proberen na te trekken, zag de journalist van Vrij Nederland ook in hoe Van Os de immens achterliggende geschiedenis weet te betrekken en het stellen van morele vragen niet schuwt. Dientengevolge krijgt Liever dier dan mens meerdere dimensies. Tenslotte prijst Carel Peeters de les die Van Os trekt uit de ervaringen van Malah; een les die tegenwoordig nog net zo aanwezig en relevant is als toentertijd.

Het artikel uit Vrij Nederland vindt u hier.


Een familie van fanatieke nazi’s hield van haar als van een eigen dochter. Zelf werd ze verliefd op een Duitse ingenieur met een speldje van Hitlers partij in het knoopsgat van zijn revers. Anni Gmitruk, Volksduitse uit oostelijk Polen, vertelde niemand wie ze werkelijk was: Mala Rivka Kizel, een joods meisje uit een groot orthodox gezin in Warschau.
Terwijl haar familie werd omgebracht, wist Mala door een mix van veerkracht, taalgevoel, geluk en charme te ontkomen aan Duitse soldaten, een Oekraïense verrader en de hooivork van een antisemitische boer. Via Israël belandde ze uiteindelijk in Amstelveen, waar ze nog altijd woont.
Liever dier dan mens is de zoektocht naar het onwaarschijnlijke overlevingsverhaal van een uitzonderlijke vrouw. Met haar herinneringen ging Pieter van Os op een reis door Europa en drong diep door in de altijd weer terugkerende obsessie met identiteit, nationaliteit en volksaard.

Pieter van Os schrijft voor NRC Handelsblad en De Groene Amsterdammer. Hij publiceerde onder meer de boeken Nederland op scherp, Vader en zoon krijgen de geest (met Henk van Os), en Wij begrijpen elkaar uitstekend, over zijn jaren als parlementair journalist. Hij woont tegenwoordig in Tirana, Albanië.

Over Liever dier dan mens:

‘Ik kon niet ophouden met lezen. Een verpletterend boek.’
Geert Mak

‘Geweldig boek.’
Marcel van Roosmalen

‘Dit is een erg goed boek. Niet alleen een spannend verhaal van een holocaust-overlevende, maar ook een boeiende reflectie op wat geschiedschrijving is en hoe een mens zich verhoudt tot zijn identiteit.’
Bart Funnekotter, NRC Handelsblad

‘Van Os doet iets knaps. Hij kiest een journalistieke aanpak. Het levert een prachtig boek op.’
Laura van Baars, Trouw

‘Pieter van Os tilt het boek ver uit boven veel andere overlevingsverhalen.’
Nell Westerlaken, de Volkskrant

‘Een adembenemende zoektocht naar antwoorden en moraliteit – die er bijna niet zijn. Wát een boek.’
Roxane van Iperen, schrijver van onder meer ’t Hooge Nest

Ook interessant



‘Als Rusland wint’ besproken in de media

‘Als Rusland wint’ besproken in de media

Gisteren verscheen bij uitgeverij Prometheus het nieuwe boek van hoogleraar internationale politiek Carlo Masala: Als Rusland wint. Een scenario. In dit compacte, maar scherpe boek schetst Masala een hypothetisch toekomstbeeld.…

Lees verder >
Emma Zuiderveen door LINDA geïnterviewd over debuutroman ‘De rest is naakt’

Emma Zuiderveen door LINDA geïnterviewd over debuutroman ‘De rest is naakt’

Dinsdag 1 april verscheen bij uitgeverij Prometheus de debuutroman De rest is naakt van Emma Zuiderveen. In haar roman onderzoekt Zuiderveen wat er kan gebeuren als je weigert je verdriet…

Lees verder >
‘ReinAard’ van Tom Lanoye ontvangt lovende recensies

‘ReinAard’ van Tom Lanoye ontvangt lovende recensies

Vorige week verscheen ReinAard, een fantastische moderne hervertelling van Van den vos Reynaerde door Tom Lanoye. De pers reageerde enthousiast op deze langverwachte publicatie en inmiddels verschenen er al tal…

Lees verder >
Nieuwe thriller ‘Het huis met de palm’ van Esther Verhoef verschenen

Nieuwe thriller ‘Het huis met de palm’ van Esther Verhoef verschenen

Vandaag is de langverwachte thriller Het huis met de palm van Esther Verhoef verschenen. Dit nagelbijtend spannende verhaal speelt zich af in mondain Amsterdam-Zuid, een vervallen Frans jachtslot en zonovergoten…

Lees verder >
‘Zwarte september’ van Sandro Veronesi besproken in de Volkskrant en **** in De Standaard

‘Zwarte september’ van Sandro Veronesi besproken in de Volkskrant en **** in De Standaard

Zwarte september, de nieuwe roman van Sandro Veronesi, verscheen op vrijdag 7 maart. De roman neemt je mee naar het Italië in de zomer van 1972. Vorige week werd Zwarte…

Lees verder >
De verschijning van ‘Uit eten in Amsterdam’ van Maarten Hell & Charlotte Kleyn

De verschijning van ‘Uit eten in Amsterdam’ van Maarten Hell & Charlotte Kleyn

Afgelopen vrijdag vond in Hotel De Goudfazant de feestelijke boekpresentatie plaats van Uit eten in Amsterdam, een boek over vier eeuwen culinaire cultuurgeschiedenis in de stad. Historici Maarten Hell en…

Lees verder >
‘De bandagist’ van Marente de Moor besproken in HP/De Tijd en Nieuwsweekend

‘De bandagist’ van Marente de Moor besproken in HP/De Tijd en Nieuwsweekend

Vorige week verscheen De bandagist, de nieuwe roman van Marente de Moor, en werd gelijk uitgebreid besproken in HP/De Tijd en in de boekenrubriek van Nieuwsweekend. Volgens Arjan Peters (HP/De…

Lees verder >
‘Grace’ besproken in de Volkskrant en getipt in AD MEZZA

‘Grace’ besproken in de Volkskrant en getipt in AD MEZZA

Vorige week werd Grace van Paul Lynch getipt in AD MEZZA en besproken in de Volkskrant. In Grace beschrijft Paul Lynch de Grote Hongersnood in 19de-eeuws Ierland. Volgens Hans Bouman…

Lees verder >