Radio-interviews Dirk van Delft over ‘Beelden zonder weerga’

Afgelopen vrijdag is het boek Beelden zonder weerga van Dirk van Delft en Ton Helvoort feestelijk gepresenteerd in Rijksmuseum Boerhaave te Leiden. Diezelfde avond was de auteur Van Delft te gast bij radioprogramma Met het Oog op Morgen op NPO Radio 1, waar hij sprak over het wetenschappelijke belang van de elektronenmicroscoop. ‘De elektronenmicroscoop heeft het mogelijk gemaakt om echt in de celkernen te kijken en eigenlijk de oorsprong van het leven in kaart te brengen.’

Beluister hier de volledige uitzending van Met het oog op morgen. Het interview met de auteur begint bij 37:05.

Ook afgelopen zondag was Van Delft op Radio 1 te beluisteren bij geschiedenisprogramma OVT waar hij vertelde over de belangrijke rol van de elektronenmicroscoop. De elektronenmicroscoop brengt ons veel meer dan de gewone microscoop. ‘Die apparaten kunnen echt helemaal in de cel kijken, kunnen eiwitten zien, en kunnen delen van eiwitten zien.’ Dit is belangrijk, zegt Van Delft, omdat men op deze manier veel meer begrijpt van hoe het leven precies in elkaar zit en dus ook eventueel ziektes en afwijkingen zou kunnen verhelpen.

Beluister hier het volledige interview met Dirk van Delft.

Het boek werd eerder lovend besproken in de Volkskrant. ‘Genoeg ingrediënten voor een lekker boek, dat meer over mensen gaat dan over elektronenkanonnen.’ Van Ernst Ruska’s uitvinding in 1931 tot de modernste cryo-elektronenmicroscoop, die in 2017 de Nobelprijs voor de Scheikunde won. ‘Beelden zonder weerga behandelt de historische ontwikkelingen vanuit een praktisch wetenschappelijk oogpunt. ‘En waar technologie de boventoon voert, weten de auteurs ingewikkelde zaken eenvoudig uit te leggen,’ schreef recensent Bard van de Weijer.

Over Beelden zonder weerga:

In 1986 won Ernst Ruska voor zijn uitvinding van de elektronenmicroscoop de Nobelprijs voor de Natuurkunde. Dat was 55 jaar (!) nadat hij het instrument in Berlijn had gebouwd. Beelden zonder weerga volgt deze gedreven pionier die alles in het werk stelde om zijn droom te verwezenlijken en Siemens zover kreeg zijn ontwerp in productie te nemen. Een tweede hoofdpersoon is Jan Bart Le Poole van de TU Delft. Zijn ingenieuze aanpassingen aan Ruska’s prototype betekenden de opmaat tot het wereldwijde succes van de elektronenmicroscopen die Philips vanaf 1949 op de markt bracht. Maar de echte hoofdrol in Beelden zonder weerga is weggelegd voor het apparaat zelf.

Zien is geloven. Voor de modernste cryo-elektronenmicroscoop, die in 2017 de Nobelprijs voor de Scheikunde won, geldt dat net zo hard als voor het prototype van Ernst Ruska. Beelden zonder weerga overziet de historische ontwikkelingen en geeft een kleurrijk verslag vanaf de werkvloer van de wetenschap.

Dirk van Delft is directeur van Rijksmuseum Boerhaave en bijzonder hoogleraar materieel erfgoed van de natuurwetenschappen aan de Universiteit Leiden. In 2005 won hij de NWO-Eurekaprijs voor wetenschapscommunicatie. Datzelfde jaar verscheen zijn veelgeprezen biografie over koudepionier Heike Kamerlingh Onnes.

Ton van Helvoort is biochemicus. In 1993 promoveerde hij aan de Universiteit van Maastricht op het twintigste-eeuwse debat over de aard van virussen. Sindsdien is hij zelfstandig wetenschapshistoricus met als specialisaties (bio)chemie, virologie, kanker, voeding en de chemische industrie.