‘Het is een hardnekkig historisch beeld. Het beeld dat joden zich tijdens de Tweede Wereldoorlog slaafs naar de gaskamer hebben laten leiden. Het boek Geen makke schapen schetst een duidelijk ander beeld van het joods verzet. Een beeld van joden die persoonsbewijzen vervalsen, gevaarlijke koeriersdiensten verrichten en landverraders liquideren. Schrijver Martijn Katan hoefde voor de heldendaden niet ver te zoeken.’ Zo leidt presentator Eelco Bosch van Rosenthal de reportage over Martijn Katans nieuwste boek in.

Het NIOD gaat binnenkort onderzoek doen naar de mate van joods verzet. Katan maakte een schatting dat er vijf keer zoveel joden als niet-joden in het verzet zaten in Nederland:

‘Alles wijst erop dat er heel veel joden in het verzet zaten van wie niemand ooit iets heeft geweten. Zelfs de namen die we kennen — dat leidt al tot een percentage dat twee keer zo hoog is als van de Nederlanders gemiddeld. Dus er waren meer joden relatief in het verzet dan andere Nederlanders en misschien wel heel veel meer. Dat moet nodig onderzocht worden.’

 

U kijkt deze aflevering hier terug.


Over Geen makke schapen:

Wie van mijn joodse familieleden heeft zich in de oorlog actief verzet? Martijn Katan vroeg zich dat af en ging op onderzoek. Tot zijn verbazing vond hij er maar liefst tien. Zijn vader Richard Katan die ausweisen vervalste, Hans Katan die het gebruik van pistolen en bommen niet schuwde, Mol Valk die een geheime boekhouding bijhield en boze Wehrmachtofficieren tot de orde riep, en nog zeven anderen. Ze voorzagen onderduikers van papieren en geld, brachten geallieerde soldaten in veiligheid en liquideerden gevaarlijke verraders.

Katan reconstrueert hun levens aan de hand van archieven, brieven, krantenberichten, foto’s en getuigenissen van overlevenden. Een inleidend hoofdstuk beschrijft het joodse verzet in Nederland in bredere zin. Het grote aantal verzetsmensen onder Katans verwanten blijkt geen uitzondering te zijn. De cijfers laten zien dat het percentage verzetsstrijders onder joden hoog was en vermoedelijk hoger dan onder Nederlanders in het algemeen. Veel meer joden dan tot nu toe werd gedacht lieten zich niet als makke schapen wegvoeren, maar vochten terug.


Martijn Katan is een zoon van joodse ouders die de oorlog overleefden dankzij hun moed, koelbloedigheid en een flinke dosis geluk. Katan is biochemicus, emeritus hoogleraar voedingsleer en columnist voor NRC Handelsblad. Hij schreef twee bestsellers over voeding: Wat is nu gezond? en Voedingsmythes.

Ook interessant



Karin Amatmoekrim en Roelof van Gelder op de shortlist voor de Nederlandse Biografieprijs

Karin Amatmoekrim en Roelof van Gelder op de shortlist voor de Nederlandse Biografieprijs

Vandaag is de shortlist van de Nederlandse Biografieprijs 2024 bekendgemaakt. Zowel Karin Amatmoekrim met In wat voor land leef ik eigenlijk?Anil Ramdas, onmogelijk kosmopoliet als Roelof van Gelder met De…

Lees verder >
**** voor ‘Hoop en bestemming’ van Natt och Dag in De Standaard

**** voor ‘Hoop en bestemming’ van Natt och Dag in De Standaard

Onlangs verscheen de nieuwe historische roman Hoop en bestemming van de Zweedse auteur Niklas Natt och Dag, over de beruchtste moord in de Zweedse geschiedenis, gepleegd door een voorvader van…

Lees verder >
Recensie ‘Museum van de Zilveren Eeuw’ in Trouw

Recensie ‘Museum van de Zilveren Eeuw’ in Trouw

Onlangs verscheen de nieuwe roman van Ernst Timmer, Museum van de Zilveren Eeuw, een fictief verhaal geïnspireerd door het grote plan voor een Nationaal Historisch museum. Gerwin van der Werf…

Lees verder >
Positieve recensies voor ‘Het compromis van Long Island’ van Brodesser-Akner

Positieve recensies voor ‘Het compromis van Long Island’ van Brodesser-Akner

De Amerikaanse Taffy Brodesser-Akner debuteerde in 2020 met haar succesvolle Fleishman zit in de problemen. Onlangs verscheen haar nieuwe roman Het compromis van Long Island, een roman over de Joods-Amerikaanse…

Lees verder >
Karin Amatmoekrim op Longlist Boekenbon Literatuurprijs 2024

Karin Amatmoekrim op Longlist Boekenbon Literatuurprijs 2024

In wat voor land leef ik eigenlijk van Karin Amatmoekrim staat op de longlist van de Boekenbon Literatuurprijs 2024. Deze prijs is de bekroning van het beste Nederlandstalige boek van…

Lees verder >
Esther van Fenema te gast bij Dit is Tijs en Nooit Meer Slapen

Esther van Fenema te gast bij Dit is Tijs en Nooit Meer Slapen

Deze week verschijnt De mentale schijf van vijf van psychiater Esther van Fenema. Een boek over mentale gezondheid, vol praktische inzichten om je mentale gesteldheid te verbeteren. Afgelopen zondag was…

Lees verder >
Vijf sterren in De Standaard voor ‘BLACK-OUT’ van P.F. Thomése

Vijf sterren in De Standaard voor ‘BLACK-OUT’ van P.F. Thomése

Afgelopen dinsdag verscheen BLACK-OUT, de nieuwe roman van P.F. Thomése. Carl De Strycker las het werk namens De Standaard. ‘Thomése schrijft bijzonder invoelend, genuanceerd en met een uitzonderlijk doorzicht in…

Lees verder >
Longlist De Nederlandse Biografieprijs 2024 bekendgemaakt

Longlist De Nederlandse Biografieprijs 2024 bekendgemaakt

Afgelopen maandag 26 augustus is de longlist van De Nederlandse Biografieprijs 2024 bekendgemaakt. Dit jaar zijn er twaalf nominaties in plaats van de gebruikelijke tien. Vier schrijvers van Uitgeverij Prometheus…

Lees verder >