Afgelopen zondag was Rosanne Hertzberger te gast bij Buitenhof om te praten over haar nieuwe boek Het grote niets. Hierin beargumenteert Hertzberger hoe wetenschap de rol van religie heeft vervangen. Wetenschap, echter, is geen alwetende rechter die onderscheid maakt tussen goed en kwaad. Wetenschap moet daarom ’terug haar hok  in’.

Herzberger beargumenteert in haar boek en in de uitzending dat we teveel vertrouwen hebben in wetenschap. De redenen hiertoe zijn divers. ‘We hebben veel vertrouwen in de wetenschap. Meer dan alle andere instanties met enige autoriteit: rechtsprak, politici, artsen (…) Wetenschap wordt steeds meer gepresenteerd als almachtige rechter. Mensen zijn steeds minder gelovig en hebben minder autoriteiten in hun leven, maar willen nog steeds houvast. Hoe bepaal je dan hoe je goed moet leven, wat je gaat eten, hoe je je kinderen gaat onderwijzen en voor ouderen gaat zorgen? Steeds vaker wijzen we daarbij naar de wetenschap, en ik denk dat dat verkeerd is. Wetenschap is een proces (…) achter de schermen gaat er ontzettend veel mis.’

De president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Wim van Saarloos, is het hier niet mee eens. Hertzberger en van Saarloos gingen in debat. U kunt het hele fragment hier terugkijken.


Over Het grote niets:

De mens denkt zijn bestemming te hebben bereikt in een zakelijk, redelijk en evidence-based bestaan. De lifestyle van meditatie en mindfulness past perfect binnen die nihilistische tijdsgeest: ieder voor zich, emoties negerend én wetenschappelijk verantwoord.

Maar het vertrouwen in de wetenschap is te groot en misplaatst, betoogt Rosanne Hertzberger op onnavolgbare wijze. Ze laat zien hoe we onze ogen sluiten voor de valkuilen van wetenschappelijk onderzoek en hoe we stelselmatig vergeten dat we ook zonder geloof nog altijd mens zijn: hopeloze kuddedieren, tot in onze tenen onredelijk, dol op rituelen en theater. Om niet door het grote niets van onze tijd te worden opgeslokt luidt Hertzberger de noodklok: geef de mens zijn irrationele leven terug en de wetenschap haar zekerheid.

Rosanne Hertzberger (1984) is schrijver en microbioloog. Ze is sinds 2009 columnist voor nrc Handelsblad. In 2017 verscheen haar eerste boek, Ode aan de e-nummers. Datzelfde jaar trok haar eigenzinnige optreden in Zomergasten ruim een half miljoen kijkers.

Ook interessant



‘Grace’ besproken in de Volkskrant en getipt in AD MEZZA

‘Grace’ besproken in de Volkskrant en getipt in AD MEZZA

Vorige week werd Grace van Paul Lynch getipt in AD MEZZA en besproken in de Volkskrant. In Grace beschrijft Paul Lynch de Grote Hongersnood in 19de-eeuws Ierland. Volgens Hans Bouman…

Lees verder >
‘Hogere machten’ van Joost de Vries op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs 2025

‘Hogere machten’ van Joost de Vries op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs 2025

Joost de Vries maakt met zijn vorig jaar verschenen roman Hogere machten kans op de Libris Literatuur Prijs 2025. Volgens de jury is Hogere machten ‘zonder twijfel, Joost de Vries’…

Lees verder >
‘Sprakeloos’ van Tom Lanoye op nummer 5 in de Boekentop 50 van NRC

‘Sprakeloos’ van Tom Lanoye op nummer 5 in de Boekentop 50 van NRC

  Sprakeloos van Tom Lanoye staat op de 5de plaats in de lijst van de beste 50 Nederlandstalige boeken van de 21ste eeuw. De lijst werd samengesteld door de boekenredactie…

Lees verder >
Een interview met Dick Veerman in Trouw

Een interview met Dick Veerman in Trouw

Afgelopen woensdag verscheen er in Trouw een interview met Dick Veerman, Foodlog-hoofdredacteur en auteur van Daarom zijn boeren boos. Zijn boek biedt een brede en ook historische analyse van de…

Lees verder >
Joris Van Bladel te gast bij OVT en in gesprek met Knack

Joris Van Bladel te gast bij OVT en in gesprek met Knack

Afgelopen zondag was Joris Van Bladel te gast bij OVT om te praten over zijn nieuwe boek Land van het grote sterven: Hoe Rusland de westerse logica tart. In de…

Lees verder >
Astrid Roemer op longlist van de International Booker Prize 2025

Astrid Roemer op longlist van de International Booker Prize 2025

Over de gekte van een vrouw, in het Engels verschenen als On a Woman’s Madness, van Astrid Roemer maakt kans op de International Booker Prize. De International Booker Prize is…

Lees verder >
Wouter van Oorschot over Bob Dylan

Wouter van Oorschot over Bob Dylan

Op 20 februari 2025 was de Nederlandse release van A Complete Unknown, een biografische dramafilm over Bob Dylan, geregisseerd door James Mangold. De film vertelt het verhaal van de jonge…

Lees verder >
‘We moeten ‘misschien’ blijven denken’ van Esther Jansma genomineerd voor Herman de Coninckprijs

‘We moeten ‘misschien’ blijven denken’ van Esther Jansma genomineerd voor Herman de Coninckprijs

Zojuist werd bekendgemaakt dat de dichtbundel We moeten ‘misschien’ blijven denken van Esther Jansma (1958-2025) is genomineerd voor de Herman de Coninckprijs. Deze prijs is de belangrijkste Vlaamse onderscheiding voor…

Lees verder >