De Boerhaave Biografieprijs is een driejaarlijkse prijs voor de beste Nederlandse biografie over een wetenschapper, ter beschikking gesteld door Rijksmuseum Boerhaave te Leiden. De winnaar ontvangt € 2500 en de originele Boerhaave-medaille met de beeltenis van Herman Boerhaave. Uit de 22 beschikbare titels uit de periode 2021-2023 selecteerde de jury een shortlist van vijf biografieën. Twee titels van Uitgeverij Prometheus zijn nog in de race:

Denken is verrukkelijk. Het leven van Tatiana Afanassjewa en Paul Ehrenfest van Margriet van der Heijden
Het volkomen geleerdenleven van Christiaan Snouck Hurgronje van Wim van den Doel.

Op 8 november wordt de winnaar bekendgemaakt.

De volledige shortlist vindt u hier.

 

Over Denken is verrukkelijk. Het leven van Tatiana Afanassjewa en Paul Ehrenfest:

Paul Ehrenfest groeide op in een joods middenstandsgezin in Wenen. Tatiana Afanassjewa kwam uit een welgestelde familie in Petersburg. Hun liefde voor de natuurwetenschappen bracht hen aan het begin van de twintigste eeuw bij elkaar en voerde hen naar Leiden.
Daar bouwde de wervelende Ehrenfest een enorm internationaal netwerk van natuurkundigen op. Afanassjewa werkte – noodgedwongen – vooral thuis tussen de kinderen aan de warmteleer en dacht na over meetkundeonderwijs en hoe je kinderen kunt ‘leren denken’. En terwijl Europa steeds duisterder werd, bloeide het lichte ‘Russische’ huis dat Afanassjewa had ontworpen op tot een oase voor denkers uit de hele wereld. Op de lange gastenlijst op de muur van de logeerkamer staan de namen van zestien Nobelprijswinnaars, onder wie Niels Bohr en natuurlijk Albert Einstein, Ehrenfests beste vriend.
De afgelopen jaren dook Margriet van der Heijden in archieven voor haar verhaal over Ehrenfest en Afanassjewa en over hun microkosmos, die uit elkaar viel toen Hitler in 1933 aan de macht kwam. In Engeland hoorde Einstein, op de vlucht, hoe Ehrenfest zich van het leven had beroofd. Afanassjewa moest verder zonder haar professor die ‘dansend voor het schoolbord’ de natuurkunde betoverend had gemaakt.

Margriet van der Heijden is deeltjesfysicus, opgeleid bij CERN bij Genève en wetenschapsjournalist. Ze schrijft over wis- en natuurkunde voor vooral NRC Handelsblad, schreef non-fictiekinderboeken zoals De wiskundetrompet en geeft les aan Amsterdam University College.

‘Ik neem mijn hoed af voor deze voortreffelijke biografie en dit grootse debuut. Margriet van der Heijden schrijft met een fijngevoeligheid die juist bij deze twee mensen nodig is. Door de fraaie, scenische passages, waarbij de hoofdpersonen veel zelf aan het woord zijn, komen deze veel dichterbij dan bij een meer analytische, afstandelijke beschrijving mogelijk is.’
Frans van Lunteren

 

Over Het volkomen geleerdenleven van Christiaan Snouck Hurgronje:

‘Een der grootsten is ons ontnomen’, kopte De Telegraaf toen Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) was overleden. Snouck had een avontuurlijk en rijk leven geleid. Als jonge geleerde leefde hij als moslim in Mekka en hij studeerde er in de Grote Moskee. Vervolgens werd hij adviseur van het koloniale bestuur in Nederlands-Indië, waarvoor hij het Nederlandse beleid ten aanzien van de islam ontwierp. Samen met generaal Van Heutsz zorgde hij voor de verovering van Atjeh. Eenmaal terug in Nederland werd hij hoogleraar in Leiden en een pleitbezorger voor de beëindiging van de Nederlandse overheersing van Indië. Hij werd gezien als een van de grootste wetenschappers uit zijn tijd.
Wie was deze man die in Indië tweemaal met een Soendanese vrouw trouwde en er vijf kinderen kreeg, om vervolgens in Nederland nog eens te trouwen? Wim van den Doel schetst het rijke en complexe leven van Snouck, dat reliëf krijgt tegen de achtergrond van de ingrijpende gebeurtenissen in Europa, het Midden-Oosten en Indonesië; gebeurtenissen die een geschiedenis vormen van ontdekkingen, oorlogen, onderdrukking, emancipatie en drang naar vrijheid.

Over Zo ver de wereld strekt:
‘Een belangwekkend boek over het overzeese verleden van een klein land met (iets te) grote aspiraties.’
de Volkskrant ****

‘Een kritische, bevlogen, hedendaagse historie van ons koloniale leven na 1800.’
NRC Handelsblad

Wim van den Doel is als hoogleraar geschiedenis verbonden aan de Universiteit Leiden, de TU Delft en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij heeft meerdere boeken over de Nederlandse koloniale geschiedenis op zijn naam staan, waaronder Zo ver de wereld strekt. De geschiedenis van Nederland overzee vanaf 1800 (Prometheus 2011).

Ook interessant



‘Alles gaat op vroeger terug’ van Annet Mooij op de longlist van de Boon 2025

‘Alles gaat op vroeger terug’ van Annet Mooij op de longlist van de Boon 2025

Annet Mooij maakt met haar vorig jaar verschenen biografie van Ischa Meijer, Alles gaat op vroeger terug, kans op de Boon 2025. De longlist met daarop vijftien geselecteerde titels in…

Lees verder >
Esther Jansma benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw

Esther Jansma benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw

Uitgeverij Prometheus feliciteert Esther Jansma met haar benoeming tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Burgemeester Sharon Dijksma (Utrecht) reikte het lintje afgelopen zaterdag uit, bij de intieme…

Lees verder >
Kader Abdolah en Sana Valiulina te gast bij OVT

Kader Abdolah en Sana Valiulina te gast bij OVT

Afgelopen zondag waren Kader Abdolah en Sana Valiulina te gast in het Radio 1-programma OVT, beide auteurs gingen daar verder in op hun nieuwe boeken. Van Abdolah verscheen recent Zarathustra…

Lees verder >
Sytze van der Zee overleden

Sytze van der Zee overleden

Tot ons verdriet is op 5 november onze geliefde auteur Sytze van der Zee overleden. Sytze van der Zee was tot 1996 journalist, onder meer als correspondent voor NRC Handelsblad in Duitsland, Brussel…

Lees verder >
Boekpresentatie ‘Machtswoorden’ van Remieg Aerts, Coen Brummer en Gertjan Schutte

Boekpresentatie ‘Machtswoorden’ van Remieg Aerts, Coen Brummer en Gertjan Schutte

Op donderdag 14 november verschijnt bij uitgeverij Prometheus het boek Machtswoorden. Over schrijverschap en politiek in Nederland, onder redactie van Remieg Aerts, Coen Brummer en Gertjan Schutte. U bent van harte uitgenodigd…

Lees verder >
‘Ina’s Powerplan’ in de media

‘Ina’s Powerplan’ in de media

Op 24 oktober verscheen Ina’s Powerplan, van viervoudig wereldkampioen powerliften Ina Koolhaas Revers (77). Ze was onder andere te gast bij Tijd voor Max en Villa VdB en er verschenen…

Lees verder >
Karin Amatmoekrim wint de Nederlandse Biografieprijs 2024

Karin Amatmoekrim wint de Nederlandse Biografieprijs 2024

Op maandag 21 oktober ontving Karin Amatmoekrim de Nederlandse Biografieprijs 2024 voor haar biografie over Anil Ramdas, In wat voor land leef ik eigenlijk? De Nederlandse Biografieprijs wordt elke twee…

Lees verder >
‘Ondernemers in het wild’ van Olivier van Beemen vertaald naar het Frans en Duits

‘Ondernemers in het wild’ van Olivier van Beemen vertaald naar het Frans en Duits

Eerder dit jaar verscheen Ondernemers in het wild van onderzoeksjournalist Olivier van Beemen, over zijn onderzoek naar de organisatie African Parks. Een boek dat ook internationaal behoorlijk de aandacht trok,…

Lees verder >