Afgelopen zondag was Sjeng Scheijen te gast bij VPRO Boeken om te praten over zijn nieuwe boek, De avant-gardisten. 

Scheijen spreekt uitgebreid over zijn motieven voor het schrijven van het boek. In De avant-gardisten onderzoekt Scheijen de revolutionaire linkse kunststroming en de manier waarop deze Avant-gardisten plotsklaps hoge politieke functies mochten bekleden na de Russische revolutie: ‘De Bolsjewieken hadden niet zo goed door wie zij daadwerkelijk waren. Door een soort ongeluk kwamen deze stromingen samen en moesten ze het een tijdje met elkaar rooien.’

De gevolgen van deze onwaarschijnlijke samenwerking zijn, zo kwam Scheijen langzaamaan te weten, niet te overzien en buitengewoon absurd:

‘Ik wilde heel graag een boek schrijven over de politieke connectie tussen de Revolutie en de Avant-gardisten. Het werd mij eigenlijk pas gaandeweg duidelijk hoe absurd dat was. In de bestaande literatuur wordt gezegd dat er een bepaalde redelijkheid in zat, want de Bolsjewieken wilde een revolutionaire beeldtaal hebben om hun revolutionaire boodschap uit te dragen, en de Avant-gardisten waren erg links. Maar hoe meer ik er indook, hoe meer mij duidelijk werd dat dit echt een grap van de geschiedenis is, en op ten duur een hele pijnlijke.’

U kunt het hele fragment hier terugkijken.


Over De avant-gardisten:

Rusland, oktober 1917. De bolsjewieken grijpen de macht. Rusland en de wereld zullen nooit meer hetzelfde zijn.

Vijf maanden na de revolutie benoemen de nieuwe machthebbers nu wereldberoemde kunstenaars als Kazimir Malevitsj, Vasili Kandinsky, Vladimir Tatlin en Marc Chagall op hoge ambtelijke posten in het zojuist gevormde ‘Volkscommissariaat van Verlichting’. Deze ‘avant-gardisten’ willen de straten en de pleinen, het onderwijs en uiteindelijk de mens zelf opnieuw vormgeven. De verbeelding aan de macht!

Maar de bolsjewieken hebben eigenlijk geen idee wie die door hen aangestelde hemelbestormers en dromers zijn, en de kunstenaars zelf zijn politiek volkomen naïef.

Al snel valt de coalitie tussen bolsjewieken en avant-gardisten uit elkaar. Terwijl de reputatie van deze radicale kunstenaars in Europa groeit, worden zij in de nieuwe Sovjetstaat gemarginaliseerd en onderdrukt. Sommigen emigreren naar Europa, anderen blijven en zinken langzaam weg in het moeras van Stalins terreurstaat.

De avant-gardisten is het eerste boek waarin deze verbijsterende geschiedenis in zijn geheel is beschreven. Gebruikmakend van een ongehoorde hoeveelheid dagboekfragmenten, brieven, memoires en belangrijke nieuwe archiefvondsten, brengt Sjeng Scheijen de dramatische, soms hartverscheurende verhalen van deze kunstenaars weergaloos tot leven.

Sjeng Scheijen (1972) is slavist en specialist Russische kunst van de vroege twintigste eeuw. Zijn biografie van Sergej Diaghilev werd wereldwijd geprezen, en belandde op de eindejaarslijsten van beste boeken van The New York TimesThe New Yorker en The Sunday Times.

 

Ook interessant



Wim Voermans wint de PrinsjesBoekenPrijs 2023

Wim Voermans wint de PrinsjesBoekenPrijs 2023

Op donderdag 14 september werd bekendgemaakt dat Wim Voermans met zijn boek Onze constitutie de PrinsjesBoekenPrijs heeft gewonnen. De PrinsjesBoekenPrijs wordt jaarlijks uitgereikt aan het beste politieke boek van het…

Lees verder >
Zadie Smith positief besproken in de Volkskrant, Trouw en Nederlands Dagblad

Zadie Smith positief besproken in de Volkskrant, Trouw en Nederlands Dagblad

Charlatan, het nieuwe boek van Zadie Smith, werd gelijk na verschijning in verschillende kranten positief besproken. Onder andere de Volkskrant, Trouw en Nederlands Dagblad deelden hun lovende kritieken. Haar manier…

Lees verder >
★★★★ van de Volkskrant voor Bart Slijper met ‘Elk woord ging ademhalen’

★★★★ van de Volkskrant voor Bart Slijper met ‘Elk woord ging ademhalen’

Afgelopen weekend verscheen er een recensie in de Volkskrant over de biografie Elk woord ging ademhalen. Het leven van de dichter Martinus Nijhoff. In deze biografie gaat Bart Slijper in…

Lees verder >
Drie Prometheus-titels op de shortlist voor de PrinsjesBoekenPrijs

Drie Prometheus-titels op de shortlist voor de PrinsjesBoekenPrijs

Gisteren is de shortlist bekendgemaakt voor de PrinsjesBoekenPrijs 2023. De lijst bestaat dit jaar volledig uit Prometheus-titels. Graag feliciteren wij onze auteurs Maxim Februari (Doe zelf normaal), Ruud Koopmans (De…

Lees verder >
Indrukwekkende interviews met Laurens Verhagen over ‘Heen’

Indrukwekkende interviews met Laurens Verhagen over ‘Heen’

Vorige week verscheen het boek Heen van Laurens Verhagen. Het boek is een monument voor zijn veel te vroeg overleden zoon. Volkskrant Magazine interviewde Verhagen over het leven van Boris,…

Lees verder >
‘Citroeninkt’ van Maral Noshad Sharifi genomineerd voor De Bronzen Uil

‘Citroeninkt’ van Maral Noshad Sharifi genomineerd voor De Bronzen Uil

De shortlist voor De Bronzen Uil is bekend. Naast de longlistnominatie voor de Opzij Literatuurprijs is Maral Noshad Sharifi met haar debuutroman Citroeninkt nu ook genomineerd voor De Bronzen Uil.…

Lees verder >
Barbara van der Kruk genomineerd voor de Hebban Debuutprijs

Barbara van der Kruk genomineerd voor de Hebban Debuutprijs

Barbara van der Kruk is genomineerd voor de shortlist van de Hebban Debuutprijs 2023. Naar aanleiding van haar nominatie verscheen er een interview op Hebban over haar debuutroman Het wit…

Lees verder >
Lovende recensie voor ‘Alledaags geweld’ in Het Parool

Lovende recensie voor ‘Alledaags geweld’ in Het Parool

Eva Keuris kreeg een lovende recensie in Het Parool voor haar nieuwe roman Alledaags geweld. In deze roman gaat ze dieper in op het onvermogen van ons alledaags leven. ‘Dat…

Lees verder >