‘Het tij keren’ van Joke J. Hermsen in De Groene Amsterdammer
Vandaag verscheen een mooie bespreking van Het tij keren in De Groene Amsterdammer. Recensent Arthur Eaton noemt het ‘een mooi pleidooi voor houvast in hopeloze tijden’.
In het boek volgt Hermsen het gedachtegoed en leven van twee filosofen, Hannah Arendt en Rosa Luxemburg, en toetst de filosofie van Luxemburg aan onze hedendaagse maatschappij: ‘Het effect is caleidoscopisch: Hermsen leest Arendt die Luxemburg leest. En ze doet dat ook nog eens tegen de achtergrond van de actualiteit – de opstand van de gilets jaunes in Frankrijk en de scholierenprotesten tegen klimaatverandering in ons land’.
Hoewel hoop geen vanzelfsprekend thema is voor een filosoof – is het niet juist de taak van de wijsbegeerte om overal aan te twijfelen? – waagt Hermsen zich hier wel aan: ‘Hermsen laat overtuigend zien dat haar kritische geest en vertrouwen in de mens ook vandaag nog kunnen dienen als hoopvolle inspiratie. Haar levenseinde herinnert ons eraan hoe moeilijk het eigenlijk is om een tij te keren’.
U kunt het hele artikel hier teruglezen.
Over Het tij keren:
Denken begint met twijfelen en ‘nee’ durven zeggen. Denken is behalve kritische vragen stellen ook de draad spannen tussen verleden en toekomst, teneinde beter voorbereid te zijn op de mogelijkheden die in het heden verscholen liggen.
Rosa Luxemburg (1871-1919) en Hannah Arendt (1906-1975) waren beiden politieke denkers die vanuit hun kritische reflectie op het kapitalisme en de moderne consumptiemaatschappij voor meer politieke participatie van de bevolking pleitten.
‘Politieke kwesties zijn te serieus om alleen aan politici te worden overgelaten,’ meende Hannah Arendt.
Op 15 januari 2019 was het precies honderd jaar geleden dat Rosa Luxemburg werd vermoord. ‘Je zou willen geloven dat er nog hoop is voor een verlate erkenning van wie Rosa Luxemburg was,’ schreef Hannah Arendt in 1966.
In dit boek onderneemt Joke J. Hermsen een poging hiertoe. Ze vraagt zich ook af in hoeverre de inzichten van Luxemburg en Arendt ons behulpzaam kunnen zijn bij de transitie naar een meer duurzame, menselijke en solidaire samenleving.
Joke J. Hermsen (1961) is schrijver en filosoof. Tot haar essayistische werk behoort onder meer Stil de tijd (Jan Hanlo Essayprijs 2011), Kairos. Een nieuwe bevlogenheid (shortlist beste filosofieboek van 2014) en Melancholie van de onrust (essay van de Maand van de Filosofie 2017).
