Afgelopen woensdag verscheen een lovende recensie van Modern modern van Jan Bor in Trouw. Het boek krijgt vier sterren.

In Modern modern blaast Bor nieuw leven in de Verlichting. ‘Bor richt zich in zijn boek op de ‘onderhoudsbeurt’ die de Verlichting begin twintigste eeuw onderging. Door de radicale kantelingen van het menselijk perspectief in kunst (Mondriaan), natuurkunde (Einstein) en filosofie (Bergson) werd de moderniteit waarachtig ‘modern’.’

Bor levert in zijn betoog de nodige kritiek op de Verlichting, maar toont zich juist door deze kritiek een ware verlichtingsdenker. ‘De Verlichting vereist kritiek op elk denkbaar paradigma, dus ook op de waarheidsclaims die voortkomen uit de Verlichting zelf, zoals het idee dat de mens als rationeel wezen de natuur beheerst. Door dat idee te bekritiseren, toont Bor zich een exemplarisch kind van de Verlichting, zonder het Verlichtingsproject an sich af te schrijven.’

Bors conclusie is een heldere en bruikbare herdefiniëring van Verlichting. ‘In Modern modern pleit Bor voor een ‘verlichting van enkelingen’, een individuele zoektocht naar het ‘ware ik’ dat aan het denken vooraf gaat. Zonder verlichting met een kleine letter is de Verlichting met een hoofdletter onmogelijk en blijft de moderniteit ouderwets.’

U leest de hele recensie hier terug.


Over Modern modern:

De vraag in welke cultuur we leven houdt de gemoederen bezig. en de vraag naar urgentie wint, nu we vrijwillig – ja – onze gegevens op de digitale straat leggen en deze vervolgens worden gebruikt om ons gedrag te controleren. Een serieuze bedreiging voor onze vrijheid.

De postmoderne verwarring ligt intussen alweer achter ons. We bevinden ons nog steeds in de moderne cultuur. Gelukkig maar, want behalve bedreigingen biedt deze ook grote kansen. Om erachter te komen waarin het moderne ervan ligt, maakt Bor een wandeling door het hooggebergte van onze cultuur. De nadruk daarbij valt op de drie omwentelingen – in de filosofie, de kunsten en de fysica – die na 1900 hebben plaatsgevonden en die, alle drie, tot een update van onze moderne beschaving leidden. Vandaar de titel Modern modern.

De vrijheid die onze cultuur voorstaat zal steeds weer bevochten moeten worden. Dat is de geest van de Verlichting als het hart van de moderne cultuur.

Jan Bor (1946) is filosoof. Hij publiceerde onder meer De verbeelding van het denken, waarvan meer dan 100.000 exemplaren werden verkocht, Een (nieuwe) geschiedenis van de filosofie, Wat is wijsheid? en Mondriaan filosoof. In 2016 verscheen zijn laatste boek, OnZen.

 

Ook interessant



De biografie over Marie Tak van Poortvliet van Jacqueline van Paaschen in de media

De biografie over Marie Tak van Poortvliet van Jacqueline van Paaschen in de media

In juli werd het biografische boek Alles gegeven. Marie Tak van Poortvliet 1871-1936 van Jacqueline van Paaschen uitgegeven bij Uitgeverij Prometheus. Dit werk werd al eerder besproken in Het Parool…

Lees verder >
Interview met Mark Galeotti over ‘Homo Criminalis’ in De Morgen

Interview met Mark Galeotti over ‘Homo Criminalis’ in De Morgen

Er verscheen onlangs een groot interview met maffia-expert en historicus Mark Galeotti in De Morgen over zijn nieuwe boek Homo criminalis. Hierin stelt Galeotti: ‘Georganiseerde misdaad is te vergelijken met…

Lees verder >
Vier sterren in De Standaard voor ‘Het bed met de gouden poot’ van Zigmund Skujins

Vier sterren in De Standaard voor ‘Het bed met de gouden poot’ van Zigmund Skujins

Onlangs werd de Letse roman Het bed met de gouden poot van Zigmund Skujins met vier sterren gerecenseerd door De Standaard. Het bed met de gouden poot werd vertaald door…

Lees verder >
Özcan Akyol te gast in de eerste aflevering van VPRO Zomergasten

Özcan Akyol te gast in de eerste aflevering van VPRO Zomergasten

In de eerste aflevering van Zomergasten 2025, dat zondag live werd uitgezonden, werd Özcan Akyol drie uur lang geïnterviewd door Griet Op de Beeck. Aan de hand van door hem…

Lees verder >
De kikkerkamasutra is genomineerd voor de Natuurboekenprijs 2025!

De kikkerkamasutra is genomineerd voor de Natuurboekenprijs 2025!

Het boek De kikkerkamasutra van bioloog en auteur Kees Moeliker, dat afgelopen jaar werd uitgegeven bij Uitgeverij Prometheus, staat op de longlist van de Natuurboekenprijs 2025! De kikkerkamasutra is een…

Lees verder >
Erik de Lange genomineerd voor de longlist Libris Geschiedenis Prijs 2025

Erik de Lange genomineerd voor de longlist Libris Geschiedenis Prijs 2025

Met trots delen wij dat afgelopen zaterdag is bekendgemaakt dat Erik de Lange, auteur bij Uitgeverij Prometheus, met zijn boek De laatste dagen van Barbarije is genomineerd voor de longlist…

Lees verder >
‘Held in eigen verhaal’ van Iris Enthoven verschenen

‘Held in eigen verhaal’ van Iris Enthoven verschenen

Gisteren werd Held in eigen verhaal van Iris Enthoven feestelijk gelanceerd in de tuin van Prometheus, een bijzonder moment waarop vrienden, familie én helden uit het boek bijeenkwamen om te proosten. Afgelopen…

Lees verder >
De Groene Amsterdammer en NRC schrijven over ‘De laatste dagen van Barbarije’ van Erik de Lange

De Groene Amsterdammer en NRC schrijven over ‘De laatste dagen van Barbarije’ van Erik de Lange

Dit weekend verschenen er maar liefst twee recensies over De laatste dagen van Barbarije van Erik de Lange: Esha Guy Hadjadj schreef erover in De Groene Amsterdammer en Bart Funnekotter…

Lees verder >