Afgelopen zaterdag kreeg het nog te verschijnen boek Intuïtie maakt meer kapot dan je lief is van Harald Merckelbach vijf sterren in de Volkskrant. Marcel Hulspas beschrijft hoe “dit fraaie boek” ons aan de hand van voorbeelden laat zien hoe wij mensen ons oordeel te snel klaar hebben. “Handschriftdeskundigen, vingerafdrukexperts, maar ook coryfeeën als (Wij zijn ons brein) Dick Swaab, Ap Dijksterhuis en Ton Derksen krijgen een flinke veeg uit de pan.” Want een te snel oordeel, zo laat Merckelbach zien, kan veel schade opleveren. Het boek laat zich, aldus Hulspas lezen als een detectiveserie, “met Sherlock Merckelbach in de hoofdrol.”
Daarnaast was Merckelbach afgelopen dinsdag te gast bij Met Het Oog Op Morgen waarin de vraag ‘hoe groot is de rol van intuïtie in de rechtszaal?’ centraal stond. Luister hier de gehele aflevering terug, Merckelbach vanaf 49:00 minuten.
Over het boek:
We zijn moraalridders. We nemen elkaar de godganse dag de maat. We hebben minder dan een seconde nodig om de een aardig en de ander een schurk te vinden. En daar maken we onze medemens vervolgens ruimhartig deelgenoot van, bij de koffiemachine of op Twitter. Dat schept een band. Maar met die intuïties van ons slaan we voortdurend de plank mis. Vooral in de rechtszaal kan dat dan verkeerd uitpakken. Intuïtie maakt meer kapot dan je lief is laat zien wat er dan gebeurt.
Het gaat over boeven die er reuze sympathiek uitzien en daarom de dans ontspringen. Over onschuldige burgers die we een misdaad in de schoenen proberen te schuiven. En over verstandige politiemensen, officieren van justitie, rechters en getuigen-deskundigen die toch miskleunen. Wat moeten we dan wel doen? Het korte antwoord: onze intuïtie hevig wantrouwen en zo lang mogelijk buiten de deur houden. Het langere antwoord, geïllustreerd aan de hand van luchtige, hilarische, maar ook tragische voorbeelden, is dit boek.
Harald Merckelbach (1959) is hoogleraar rechtspsychologie aan de Universiteit Maastricht. Hij schrijft wetenschapscolumns voor NRC Handelsblad. Hij trad vaak op als getuige-deskundige in strafzaken.
