Prometheus-auteur Geerten Waling, die samen met hoogleraar Wim Voermans het recent verschenen boek Gemeente in de genen schreef, was afgelopen zondag te gast bij Buitenhof. In de uitzending waar ook Marielys Roos, gemeenteraadslid in Bloemendaal, en Marcelle Hendrickx, wethouder voor D66 in Tilburg, aanzaten, werd er gesproken over gemeentelijke politiek.

Uit het gesprek wordt duidelijk dat er veel zorgen zijn rond het functioneren van de gemeenteraden. Men vraagt zich af: Wat hebben de problemen binnen de gemeenteraden voor gevolgen voor de lokale democratie? Waling maakt zich vooral zorgen over de kloof tussen bestuurders en gemeenteraad. ‘We hebben dat boek geschreven vanuit de zorg dat de democratie op zich best goed gaat, maar dat het eigenlijk een probleem is dat er op die democratie, en dan doelen we op de gemeenteraad, het centrum van de democratie, heel vaak neergekeken wordt.’

De hoogleraar legt ook uit dat er op gemeentelijke bestuurders vaak meer druk wordt uitgeoefend, omdat de landelijke bestuurders het idee hebben dat het binnen de gemeenteraad niet goed gaat. ‘Er wordt gedacht: Het zijn maar een stelletje amateurs, ze zitten goed bestuur in de weg. En dat is een pijnlijke constatering voor de democratie, om te zeggen dat de politiek een goed bestuur in de weg zit. Ik geloof niet dat dat zo is.’

Waling stelt dat gemeenteraadsleden wat hulp nodig hebben om beter te kunnen functioneren. ‘Meer geld, iets meer beloning, veel meer ambtelijke ondersteuning, zorgen dat ze goed getraind worden in hun juridische positie. Ze zijn het hoofd van de gemeente en dat zijn ze vaak vergeten. Dan worden ze geïmponeerd of overladen door bestuurders die het slim spelen.’

Bekijk hier de volledige uitzending van Buitenhof.


Over Gemeente in de genen:

‘Wie dit boek leest kan geen andere conclusie trekken dan dat we het rationele managementdenken achter ons moeten laten en verdere technocratisering van de lokale democratie moeten voorkomen. […] We zijn schatplichtig aan de lokale oorsprong van onze democratie: de gemeente is van burgers.’
Kim Putters, directeur SCP

Democratie begint bij de gemeente. Daar ligt de bron van burgerschap, zeker in Nederland. Hier is de burger al eeuwenlang eigenaar van de lokale democratie. Al vanaf de vroege Middeleeuwen namen lokale gemeenschappen het lot zelf in handen. Samen vormden die ons land uit veen, moeras en water. Centraal bestuur en adel kregen er nooit echt vat op, het lokale zelfbestuur zit ons in de genen.
Tegenwoordig staat de lokale democratie onder druk. We zien een doorgeslagen schaalvergroting, ongekende decentralisering, schurende verhoudingen tussen gemeenteraadsleden en bestuurders, die hun gemeente besturen als bedrijfsmanagers. Maar een gemeente is geen koekjesfabriek. Die is de eigendom van burgers.
Gemeente in de genen levert een originele, leesbare kijk op de wortels van de lokale democratie, haar huidige (dis)functioneren en haar toekomst.

Wim Voermans (1961) is hoogleraar staats- en bestuursrecht, Geerten Waling (1986) is historicus en postdoc onderzoeker op het gebied van politieke legitimiteit. Beiden zijn verbonden aan de Universiteit Leiden.

Ook interessant



Deepti Kapoor en Esther Verhoef in de VN Detective & Thrillergids

Deepti Kapoor en Esther Verhoef in de VN Detective & Thrillergids

Onlangs verscheen de VN Detective & Thrillergids met onder andere een waardering van vier sterren voor Kapoors Tijd van zonde en vijf sterren voor Verhoefs Alter ego.  Volgens VN is Tijd…

Lees verder >
★★★★ en ★★★★★ voor Yuerans ‘De spijker’

★★★★ en ★★★★★ voor Yuerans ‘De spijker’

Afgelopen zaterdag ontving Zhang Yuerans De spijker vier sterren in de Volkskrant. Yueran wordt geprezen om haar treffende beeldspraak en het geleidelijk omcirkelen van het thema, een stijl kenmerkend voor…

Lees verder >
★★★★ voor Willem Melchings ‘De zelfdenker’ in NRC

★★★★ voor Willem Melchings ‘De zelfdenker’ in NRC

Afgelopen vrijdag verscheen een recensie met vier ballen voor Willem Melchings De zelfdenker in NRC. In de recensie wordt inhoudelijk ingegaan op het gedachtegoed van Karel van het Reve en Melchings…

Lees verder >
Herman Tjeenk Willink te gast bij Buitenhof

Herman Tjeenk Willink te gast bij Buitenhof

Herman Tjeenk Willink was afgelopen zondag te gast bij Buitenhof om zijn nieuwe boek Het Tij tegen te bespreken. In de uitzending uit en onderbouwt de oud-politicus zijn zorgen over…

Lees verder >
Frits van Oostrom presenteert ‘De Reynaert’ bij afscheid van Universiteit Utrecht

Frits van Oostrom presenteert ‘De Reynaert’ bij afscheid van Universiteit Utrecht

Afgelopen vrijdag verscheen De Reynaert. Leven met een middeleeuws meesterwerk van Frits van Oostrom en nam hij tevens afscheid als universiteitshoogleraar van de Universiteit Utrecht. In totaal was Van Oostrom…

Lees verder >
Ruud Koopmans te gast op NPO Radio 1

Ruud Koopmans te gast op NPO Radio 1

Afgelopen zondag was Ruud Koopmans te gast bij WNL In de kantine op NPO Radio 1, naar aanleiding van zijn nieuwste boek De asielloterij. In de uitzending pleit hij voor…

Lees verder >
★★★★ in Trouw voor Rob Vreekens ‘Een heidens karwei’

★★★★ in Trouw voor Rob Vreekens ‘Een heidens karwei’

Vorige week woensdag ontving Een heidens karwei van Rob Vreeken een lovende recensie met maar liefst vier sterren in Trouw. Een week eerder besprak Vreeken het boek in zijn bijbehorende…

Lees verder >
Alara Adilow met ‘Mythen en stoplichten’ genomineerd voor De Grote Poëzieprijs 2023

Alara Adilow met ‘Mythen en stoplichten’ genomineerd voor De Grote Poëzieprijs 2023

De bundel Mythen en stoplichten van Alara Adilow is genomineerd voor De Grote Poëzieprijs 2023. Deze prijs wordt uitgereikt aan de beste Nederlandstalige bundel van het afgelopen jaar. Gisteravond werden de dichters…

Lees verder >