Vorige week verscheen in Trouw een groot interview met Iris Sommer over haar nieuwe boek De zeven zintuigen: over waarnemen en onwaarnemen. In het boek betoogt Sommer dat de écht onbevangen persoon niet bestaat: ‘de hersenen voegen altijd iets toe aan je waarnemingen. Meestal een supersnelle, onbewuste associatie’.

Volgens Sommer is het onmogelijk om de dingen om ons heen neutraal waar te nemen. Onze zintuiglijke waarnemingen worden altijd al, bewust of onbewust, geïnterpreteerd door onze hersenen:

‘Jouw hersenen maken onbewust een voorselectie van samenhangen die zon proces van associatie in werking zetten. Je kunt er weinig aan doen dat dit gebeurt. De thalamus filtert je waarnemingen, en de hippocampus maakt een afspiegeling van wat we denken dat er om ons heen gebeurt en vergelijkt die waarnemingen met wat we eerder opgevangen hebben’.

We filteren alles wat we in de wereld tegenkomen en geven zo onbewust weinig tot geen aandacht aan alles wat ‘niet nieuw, niet van betekenis en niet bedreigend is’. Dit is noodzakelijk, maar ook enigszins spijtig. Bewust zijn van de manier waarop we onwaarnemen kan de wereld ‘opnieuw voor ons openen’.

Verder bespreekt Sommer in het interview de invloed van geloof en cultuur op onze zintuigen. U kunt het artikel hier teruglezen.


Over De zeven zintuigen:

Iris Sommer neemt je mee op twee reizen – door het fascinerende verhaal over onze zintuigen én door Mumbai, de zinnenprikkelende stad bij uitstek. Haarscherp legt ze uit hoe we beschermd worden tegen overprikkeling; hoe we slechts een deel waarnemen met onze zintuigen en de rest aanvullen vanuit onze achtergrond. Je leest waarom baby’s makkelijker iets nieuws proeven dan peuters, waarom je op een zomeravond nog wel de kleur blauw ziet, maar geen rood of groen meer. Waarom je als koukleum de kachel thuis juist lager moet zetten. Hoe je pijn waarneemt en wat je daartegen kunt doen. Ze vertelt waarom langzame aanraking erotisch is. Dat er een zintuig is dat je eigen lichaam waarneemt en hoe het mogelijk is dat een mens van twee meter lang op twee smalle voeten zijn balans kan houden. Zelfs het mysterieuze zesde zintuig komt aan de orde. De belangrijkste boodschap van De zeven zintuigen is dat je altijd jezelf meeneemt wanneer je de wereld om je heen waarneemt: je eigen verwachtingen, je eigen vermoedens en je eigen vooroordelen.

Professor Iris Sommer (1970) is psychiater en neurowetenschapper, verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Groningen. Eerder schreef ze de bestseller Haperende hersenen.

 

Ook interessant



Erik de Lange genomineerd voor de longlist Libris Geschiedenis Prijs 2025

Erik de Lange genomineerd voor de longlist Libris Geschiedenis Prijs 2025

Met trots delen wij dat afgelopen zaterdag is bekendgemaakt dat Erik de Lange, auteur bij Uitgeverij Prometheus, met zijn boek De laatste dagen van Barbarije is genomineerd voor de longlist…

Lees verder >
‘Held in eigen verhaal’ van Iris Enthoven verschenen

‘Held in eigen verhaal’ van Iris Enthoven verschenen

Gisteren werd Held in eigen verhaal van Iris Enthoven feestelijk gelanceerd in de tuin van Prometheus, een bijzonder moment waarop vrienden, familie én helden uit het boek bijeenkwamen om te proosten. Afgelopen…

Lees verder >
De Groene Amsterdammer en NRC schrijven over ‘De laatste dagen van Barbarije’ van Erik de Lange

De Groene Amsterdammer en NRC schrijven over ‘De laatste dagen van Barbarije’ van Erik de Lange

Dit weekend verschenen er maar liefst twee recensies over De laatste dagen van Barbarije van Erik de Lange: Esha Guy Hadjadj schreef erover in De Groene Amsterdammer en Bart Funnekotter…

Lees verder >
‘Zwarte september’ van Sandro Veronesi en ‘ReinAard’ van Tom Lanoye in de top drie van HUMO

‘Zwarte september’ van Sandro Veronesi en ‘ReinAard’ van Tom Lanoye in de top drie van HUMO

Op de website van HUMO werden afgelopen weekend de tien beste boeken van 2025 tot nu toe bekendgemaakt. In de top drie pronkten twee, bij Uitgeverij Prometheus uitgegeven, boeken: Zwarte…

Lees verder >
Minidocumentaire over ‘Engelland’ van A.H.J. Dautzenberg uitgezonden bij Omroep Brabant

Minidocumentaire over ‘Engelland’ van A.H.J. Dautzenberg uitgezonden bij Omroep Brabant

Woensdag 18 juni werd er een minidocumentaire over de nieuwe roman Engelland van A.H.J. Dautzenberg uitgezonden bij Omroep Brabant. In een klein kwartier neemt Anton Dautzenberg de kijker mee naar…

Lees verder >
‘Schilfers’ van Lenny Peeters besproken in De Standaard der Letteren

‘Schilfers’ van Lenny Peeters besproken in De Standaard der Letteren

In april verscheen Schilfers van Lenny Peeters bij Uitgeverij Prometheus. Niet veel later verscheen er in De Standaard der Letteren een recensie geschreven door Bert van Raemdonck, die het boek…

Lees verder >
Recensie van ‘Een nieuw geluid’ van Gillis Dorleijn & Wiljan van den Akker in de Volkskrant

Recensie van ‘Een nieuw geluid’ van Gillis Dorleijn & Wiljan van den Akker in de Volkskrant

De dichter Sasja Janssen schreef afgelopen zaterdag een recensie over Een nieuw geluid van Gillis Dorleijn & Wiljan van den Akker in de Volkskrant. Ze verbleef ‘met plezier in het…

Lees verder >
Olivier van Beemen wint Brusseprijs 2025 met ‘Ondernemers in het wild’

Olivier van Beemen wint Brusseprijs 2025 met ‘Ondernemers in het wild’

Afgelopen zaterdag heeft onderzoeksjournalist Olivier van Beemen de Brusseprijs gewonnen met zijn boek Ondernemers in het wild. Deze prijs wordt sinds 2006 jaarlijks uitgereikt voor het beste journalistieke boek van…

Lees verder >