Afgelopen zondag verscheen Madelon de Keizer bij radioprogramma OVT naar aanleiding van haar recent uitgekomen biografie van de dichter Albert Verweij, Als een meeuw op de golven. In het radio-interview gaat De Keizer in op Verweijs label van Tachtiger. Hier vertelt zij, na een prachtige voordracht van ‘Joris en de draak’, hoe Albert Verweij een eigen weg is opgegaan ten opzichte van zijn leermeester Willem Kloos, een groot vertegenwoordiger van de Tachtigers.

Volgens Madelon de Keizer begon Verweij te begrijpen ‘dat hij in de wereld stond en zich tot die wereld behoorde te verhouden.’ De verhouding van de dichter tot de wereld waren daarentegen in het oeuvre van Kloos niet aan de orde.  Voor De Keizer was dit erg interessant. In het interview vertelt zij namelijk hoe ze zich afvroeg wat de invloed van de moderniteit is geweest op de Nederlandse cultuur. Omdat Verweij zich bezighield met zijn verhouding tot de wereld, komt dit in zijn poëzie uitgebreid aan bod. Ondanks het feit dat hij volgens de Keizer ‘absoluut geen populair dichter’ was, zegt ze: ‘Dat doet niet af aan de kwaliteit van zijn gedichten zelf.’ Dit illustreert ze nogmaals met een indrukwekkende voorlezing van zijn werk.

Beluister hier het hele interview met Madelon de Keizer.


Over Als een meeuw op de golven:

Nog geen zeventien jaar oud was de Amsterdamse hbs’er Albert Verwey toen hij debuteerde met het gedicht ‘De Roze’ in een gerespecteerd literair tijdschrift. Kort daarna werd hij met Willem Kloos een van meest bewonderde vaandeldragers van de Beweging van Tachtig. Maar hij ontwikkelde zich snel. Na zijn breuk met Kloos in 1888 werd Verwey een strijdbaar dichter en literatuurcriticus, die uiteindelijk in de jaren dertig van de twintigste eeuw erkenning kreeg als een ‘waarlijk nationaal figuur’ en een schepper van waarden: een Dichter des Vaderlands!

Cultuurhistoricus Madelon de Keizer verdiepte zich in Verweys unieke en zeer omvangrijke archief en las de duizenden brieven die hij met beroemde tijdgenoten in binnen- en buitenland wisselde. Als een meeuw op de golven beschrijft zijn veelomvattende leven en werk aan de hand van zijn liefde voor zijn vrouw Kitty van Vloten en zijn vriendschap met de schilder Jan Veth, zijn hartsvriend en latere vijand Willem Kloos, zijn moeizame relatie met Lodewijk van Deyssel, zijn beroemde Duitse dichtersvriend Stefan George, zijn ‘pupil’ P.N. van Eyck en zijn bewonderaar Maurits Uyldert.

Uit deze eerste moderne biografie van Verwey komt een dichter en criticus naar voren wiens werk de grote veranderingen in de wereld van zijn tijd reflecteerde. Net als Huizinga toonde Verwey zich in de jaren dertig een sterk geëngageerd intellectueel. Zijn dichterschap blijkt ook nu nog actueel.

Madelon de Keizer (1948) is cultuurhistoricus en was verbonden aan het NIOD. Zij promoveerde cum laude in Leiden en publiceerde veel over de Nederlandse geschiedenis in de twintigste eeuw. Van haar hand verschenen onder meer De dochter van een gazan. Carry van Bruggen en de Nederlandse samenleving 1900-1930 (2006) en Frans Goedhart, journalist en politicus (1904-1990). Een biografie (2012).

Over Frans Goedhart, journalist en politicus (1904-1990):

‘De Keizer weet in haar biografie de onstuimige persoonlijkheid van Goedhart fraai tot leven te wekken.’
Vrij Nederland ****

 

‘Levendige biografie.’
de Volkskrant

Ook interessant



‘Ondernemers in het wild’ van Olivier van Beemen vertaald naar het Frans en Duits

‘Ondernemers in het wild’ van Olivier van Beemen vertaald naar het Frans en Duits

Eerder dit jaar verscheen Ondernemers in het wild van onderzoeksjournalist Olivier van Beemen, over zijn onderzoek naar de organisatie African Parks. Een boek dat ook internationaal behoorlijk de aandacht trok,…

Lees verder >
Karin Amatmoekrim en Roelof van Gelder op de shortlist voor de Nederlandse Biografieprijs

Karin Amatmoekrim en Roelof van Gelder op de shortlist voor de Nederlandse Biografieprijs

Vandaag is de shortlist van de Nederlandse Biografieprijs 2024 bekendgemaakt. Zowel Karin Amatmoekrim met In wat voor land leef ik eigenlijk?Anil Ramdas, onmogelijk kosmopoliet als Roelof van Gelder met De…

Lees verder >
Profiel Ien Dales in De Groene Amsterdammer

Profiel Ien Dales in De Groene Amsterdammer

Onlangs verscheen Pontificaal sociaal van Sylvester Hoogmoed, een biografie over Ien Dales. In De Groene Amsterdammer schreef Sylvester Hoogmoed ook een kort profiel over Ien Dales, waarin hij haar carrière…

Lees verder >
**** voor ‘Hoop en bestemming’ van Natt och Dag in De Standaard

**** voor ‘Hoop en bestemming’ van Natt och Dag in De Standaard

Onlangs verscheen de nieuwe historische roman Hoop en bestemming van de Zweedse auteur Niklas Natt och Dag, over de beruchtste moord in de Zweedse geschiedenis, gepleegd door een voorvader van…

Lees verder >
Recensie ‘Museum van de Zilveren Eeuw’ in Trouw

Recensie ‘Museum van de Zilveren Eeuw’ in Trouw

Onlangs verscheen de nieuwe roman van Ernst Timmer, Museum van de Zilveren Eeuw, een fictief verhaal geïnspireerd door het grote plan voor een Nationaal Historisch museum. Gerwin van der Werf…

Lees verder >
Positieve recensies voor ‘Het compromis van Long Island’ van Brodesser-Akner

Positieve recensies voor ‘Het compromis van Long Island’ van Brodesser-Akner

De Amerikaanse Taffy Brodesser-Akner debuteerde in 2020 met haar succesvolle Fleishman zit in de problemen. Onlangs verscheen haar nieuwe roman Het compromis van Long Island, een roman over de Joods-Amerikaanse…

Lees verder >
Karin Amatmoekrim op Longlist Boekenbon Literatuurprijs 2024

Karin Amatmoekrim op Longlist Boekenbon Literatuurprijs 2024

In wat voor land leef ik eigenlijk van Karin Amatmoekrim staat op de longlist van de Boekenbon Literatuurprijs 2024. Deze prijs is de bekroning van het beste Nederlandstalige boek van…

Lees verder >
Esther van Fenema te gast bij Dit is Tijs en Nooit Meer Slapen

Esther van Fenema te gast bij Dit is Tijs en Nooit Meer Slapen

Deze week verschijnt De mentale schijf van vijf van psychiater Esther van Fenema. Een boek over mentale gezondheid, vol praktische inzichten om je mentale gesteldheid te verbeteren. Afgelopen zondag was…

Lees verder >