Onlangs was biogeograaf Sietze Norder, auteur van het recent verschenen boek De wereld in het klein, te gast bij Vroege Vogels op NPO Radio 1. Norder vertelt over ecologische naïviteit, een veelvoorkomend fenomeen op eilanden:

‘planten die hun stekels verliezen, vogels die niet kunnen vliegen, of die heel groot worden, of olifanten die normaal op het continent juist dankzij hun grootte beschermd zijn tegen een groep tijgers bijvoorbeeld, die worden op eilanden juist kleiner.’

Volgens Norder is de dodo uitgestorven omdat het een ecologisch naïeve soort was die niet kon vliegen en die niet gewend was aan predatoren. Wanneer ze opeens een toppredator als de mens tegenkwamen dolven zij snel het onderspit. Dit is niet alleen met de dodo gebeurd maar ook met andere diersoorten die op eilanden voorkomen.

Eilanden zijn volgens Norder interessant om te bestuderen want je ziet eigenlijk een beetje het ontstaan van het leven: ‘door de variatie kan je kijken wat een eiland doet met het ontstaan van het ecosysteem, met het ontstaan van soorten. Hoe kneed een eiland een ecosysteem of een soort?’

U luistert het interview hier terug.


Over De wereld in het klein:

Eilanden zijn proeftuinen van evolutie: wanneer na de geboorte van een eiland de eerste planten en dieren op het kale gesteente zijn neergestreken beginnen de wildste experimenten. Hun isolatie biedt de ideale randvoorwaarden voor het ontstaan van merkwaardige soorten, zoals olifanten ter grootte van een hond en vogels die niet kunnen vliegen. Ondanks hun kleine totale landoppervlak leveren eilanden een relatief grote bijdrage aan de wereldwijde biologische en culturele diversiteit. Wetenschappers als Charles Darwin, Alfred Wallace, Jared Diamond en Edward Wilson danken hun inzichten over het ontstaan en de verspreiding van het leven op aarde niet voor niets voor een groot deel aan eilanden.

Aan de hand van zijn eigen ervaringen en wetenschappelijke inzichten uit de eilandbiogeografie maakt Sietze Norder een tijdreis door de fascinerende wereld van eilanden. Hij neemt de lezer mee naar het moment waarop de eerste mensen aan land gingen en laat zien welke ecologische en maatschappelijke veranderingen daarop volgden, zoals de opkomst en neergang van eilandrijken en het ontstaan van nieuwe ecosystemen, talen en culturen. Als knooppunten in de uitwisseling van mensen, goederen, soorten en ideeën hebben eilanden een cruciale rol gespeeld in de zich ontvouwende wereldgeschiedenis. Eilanden geven een inkijk in de historische wortels van hedendaagse mondiale uitdagingen, zoals de biodiversiteitscrisis en klimaatverandering, maar bieden ook perspectieven op een duurzame toekomst.


SIETZE NORDER (1987) is biogeograaf. Hij promoveerde aan de universiteit van Lissabon op een onderzoek over eilandbiogeografie in het Antropoceen en Kwartair. Hij was als docent verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en is momenteel werkzaam als postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Leiden.

Ook interessant



Erik de Lange genomineerd voor de longlist Libris Geschiedenis Prijs 2025

Erik de Lange genomineerd voor de longlist Libris Geschiedenis Prijs 2025

Met trots delen wij dat afgelopen zaterdag is bekendgemaakt dat Erik de Lange, auteur bij Uitgeverij Prometheus, met zijn boek De laatste dagen van Barbarije is genomineerd voor de longlist…

Lees verder >
‘Held in eigen verhaal’ van Iris Enthoven verschenen

‘Held in eigen verhaal’ van Iris Enthoven verschenen

Gisteren werd Held in eigen verhaal van Iris Enthoven feestelijk gelanceerd in de tuin van Prometheus, een bijzonder moment waarop vrienden, familie én helden uit het boek bijeenkwamen om te proosten. Afgelopen…

Lees verder >
De Groene Amsterdammer en NRC schrijven over ‘De laatste dagen van Barbarije’ van Erik de Lange

De Groene Amsterdammer en NRC schrijven over ‘De laatste dagen van Barbarije’ van Erik de Lange

Dit weekend verschenen er maar liefst twee recensies over De laatste dagen van Barbarije van Erik de Lange: Esha Guy Hadjadj schreef erover in De Groene Amsterdammer en Bart Funnekotter…

Lees verder >
‘Zwarte september’ van Sandro Veronesi en ‘ReinAard’ van Tom Lanoye in de top drie van HUMO

‘Zwarte september’ van Sandro Veronesi en ‘ReinAard’ van Tom Lanoye in de top drie van HUMO

Op de website van HUMO werden afgelopen weekend de tien beste boeken van 2025 tot nu toe bekendgemaakt. In de top drie pronkten twee, bij Uitgeverij Prometheus uitgegeven, boeken: Zwarte…

Lees verder >
Minidocumentaire over ‘Engelland’ van A.H.J. Dautzenberg uitgezonden bij Omroep Brabant

Minidocumentaire over ‘Engelland’ van A.H.J. Dautzenberg uitgezonden bij Omroep Brabant

Woensdag 18 juni werd er een minidocumentaire over de nieuwe roman Engelland van A.H.J. Dautzenberg uitgezonden bij Omroep Brabant. In een klein kwartier neemt Anton Dautzenberg de kijker mee naar…

Lees verder >
‘Schilfers’ van Lenny Peeters besproken in De Standaard der Letteren

‘Schilfers’ van Lenny Peeters besproken in De Standaard der Letteren

In april verscheen Schilfers van Lenny Peeters bij Uitgeverij Prometheus. Niet veel later verscheen er in De Standaard der Letteren een recensie geschreven door Bert van Raemdonck, die het boek…

Lees verder >
Recensie van ‘Een nieuw geluid’ van Gillis Dorleijn & Wiljan van den Akker in de Volkskrant

Recensie van ‘Een nieuw geluid’ van Gillis Dorleijn & Wiljan van den Akker in de Volkskrant

De dichter Sasja Janssen schreef afgelopen zaterdag een recensie over Een nieuw geluid van Gillis Dorleijn & Wiljan van den Akker in de Volkskrant. Ze verbleef ‘met plezier in het…

Lees verder >
Olivier van Beemen wint Brusseprijs 2025 met ‘Ondernemers in het wild’

Olivier van Beemen wint Brusseprijs 2025 met ‘Ondernemers in het wild’

Afgelopen zaterdag heeft onderzoeksjournalist Olivier van Beemen de Brusseprijs gewonnen met zijn boek Ondernemers in het wild. Deze prijs wordt sinds 2006 jaarlijks uitgereikt voor het beste journalistieke boek van…

Lees verder >